Τι Μας Έλειψε
Στις 15 Μαΐου του 2020, καθώς τα μέτρα στην Ελλάδα είχαν αρχίσει να χαλαρώνουν και δειλά βγαίναμε από την καραντίνα, ζήτησα από τους αναγνώστες του νιουζλέτερ μου να μου στείλουν δυο λόγια απαντώντας στο ερώτημα “τι σας έχει λείψει”; Έχοντας ήδη καταγράψει μερικές ιστορίες από την καραντίνα, τώρα ο σκοπός ήταν να αποτυπώσουμε όλοι μαζί το συλλογικό μας τραύμα, απαριθμώντας τις βασικότερες επιπτώσεις, όπως τις αντιλαμβάνεται ο καθένας και η καθεμία προσωπικά. Να έχουμε αυτές τις βασικές ελλείψεις μαζεμένες σε ένα μέρος για να τις διαβάζουμε μετά από χρόνια και να θυμόμαστε πώς ήμασταν, τι σκεφτόμασταν και τι μας ενδιάφερε τότε, την αξέχαστη άνοιξη του 2020.
Τις επόμενες ημέρες μου έγραψαν 260 αναγνώστες, άλλοι μόνο μια φράση, πολλοί πολύ εκτενέστερα κείμενα. Υπάρχουν, όπως αντιλαμβάνεστε, πολλά κοινά στοιχεία στις απαντήσεις. Στους περισσότερους έλειψαν τα ίδια πράγματα. Μία λέξη, μάλιστα, εμφανίζεται με αξιοσημείωτη συχνότητα. Ήταν το πράγμα που έλειψε περισσότερο από όλα, από σχεδόν όλους. Μαντεύετε ποια είναι.
Αρχίζει από “α”.
Κατά τα άλλα, όπως θα διαπιστώσετε και παρακάτω, το Μάιο το τραύμα ήταν ακόμη πολύ φρέσκο κι έντονο. Οι άνθρωποι έκτοτε πιθανότατα έχουν προσαρμοστεί λίγο, έχουν επανέλθει σε κάποιο επίπεδο κανονικότητας, καθώς σιγά σιγά όλα (σχολεία, δουλειές, μαγαζιά, εστιατόρια) άνοιξαν. Ο φόβος και η επιφυλακτικότητα είναι ακόμα εδώ (τέλη Ιουλίου 2020 που γράφονται αυτά) αλλά η κατάσταση έχει αλλάξει αρκετά από τα μέσα του Μαΐου, όταν μου τα έγραφαν αυτά που θα διαβάσετε παρακάτω.
Επέλεξα και παραθέτω αυτούσια τριάντα εννέα από τα κείμενα που μου έστειλαν. Όλα μαζί φωτογραφίζουν μια περίοδο που θα μας μείνει αξέχαστη για πάντα.
"Μου λείπουν οι γονείς μου, που θα έβλεπα φέτος το καλοκαίρι, αλλά επειδή μένουν σε νησί δεν θα διακινδυνεύσω να πάω. Μου λείπει το παιδί μου να κάνει παρέα με τον παππού του και να τον βλέπω να τον καμαρώνει. Μου λείπει να πάω με το παιδί μου σε θέατρα και μουσεία. Μου λείπει να πάμε μαζί μια άσκοπη βόλτα στο μετρό. Μου λείπει η χαρά του να σχεδιάζεις για το καλοκαίρι και να διαλέγεις μαγιό. Μου λείπει το να γυρίσω από το σουπερμάρκετ και απλά να χώσω όλα τα πράγματα στο ψυγείο και όχι να κάνω διαδικασίες λες και πρόκειται να βάλω το γάλα εμφύτευμα σε καρδιοπαθή".
--
"Η προηγούμενη "κανονικότητα" της ζωής μας και ο σύντροφός μου που μένει σε άλλο νομό κι έχω να τον δω 3 μήνες".
--
"Η δυνατότητα να ταξιδέψεις με αεροπλάνο εκτός εθνικών συνόρων, όποτε θέλεις. Είτε από την Ελλάδα προς τα έξω, είτε αντίστροφα. Με δυο άμεσα μέλη της οικογένειας μόνιμα εκτός συνόρων, ένα στις ΗΠΑ ένα στο ΗΒ, η δυνατότητα αυτή, που επί 50 χρόνια τουλάχιστον δεν σταμάτησε παρά λίγες μέρες το 2001 και θεωρούσαμε δεδομένη, είναι η έλλειψη που ανατρέπει σχέδια και προϋπολογισμούς, μου δημιουργεί καθημερινή ανασφάλεια και την αίσθηση περιορισμού και έλλειψης επιλογών για ένα υποφερτό μέλλον!"
--
"Μου έλειψε να πάω μια βόλτα μόνο με τη γυναίκα μου. Όχι τόσο έξοδος σε μαγαζί. Απλά έναν περίπατο μόνοι μας. Χωρίς τα δύο μας παιδιά που εδώ και δύο μήνες, λόγω του ιού, δεν τα έχουμε αφήσει καθόλου σε παππούδες".
--
"Κι όμως, η δουλειά μου! Να ντύνομαι, να βάφομαι, οι συνάδελφοι μου, αγκαλιές, φιλιά, κουτσομπολιά πριν την πτήση στο κτίριο, οι επιβάτες, οι επαγγελματίες, οι φοιτητές, οι γονείς τους που πάνε να τους βρουν, οι τουρίστες, τα χαμόγελα. Τι θα είναι ίδιο μετά;" (Αεροσυνοδός με αναστολή μέχρι 01/06)
--
"Το κάμπινγκ. Να μπω στο αυτοκίνητο και να οδηγήσω μέχρι το κάμπινγκ. Τα παραθαλάσσια ταβερνάκια κοντά στο κάμπινγκ".
--
"Οι ανέμελες βόλτες, οι αγκαλιές, οι σφιχτές χειραψίες εμπιστοσύνης αλλά πιο πολύ απ’ όλα ο άντρας μου (ναυτικός εγκλωβισμένος στο εξωτερικό)".
--
"Η ανθρώπινη επαφή. Αυτό μου λείπει περισσότερο. Όχι με τον χυδαίο τρόπο. Μια απλή, δυνατή, χαλαρή, φιλική, άβολη, τρυφερή, γνωριμίας, αποχαιρετισμού, αδελφική χειραψία ή/και αγκαλιά. Η ασυναίσθητη ανάγκη να πλησιάσεις τον άλλον, να του πεις (στ' αλήθεια ή στην πλάκα) ένα μυστικό στο αυτί, να γελάσετε, να τον σκουντήξεις, να τον πιάσεις απ' το πρόσωπο, να τον χαϊδέψεις με ανθρώπινη συναίσθηση, να του πεις τον πόνο σου και να κλάψετε μαζί αγκαλιά, να κρατήσεις αγκαζέ τον δικό σου άνθρωπο, να πάμε μια βόλτα ή να μαζευτούμε όλη η παρέα σε ένα σπίτι, να ζήσουμε ανέμελα και δίχως τη συνεχή και ψυχολογική εξάρτηση της ιδέας μην και κολλήσουμε τον ιό και τον μεταφέρουμε σε δικά μας ευπαθή άτομα. Γιατί τους αγαπάμε και δεν θέλουμε να πάθουν το παραμικρό. Έστω κι αν η πιθανότητα είναι μικρή. Ή μεγάλη. Πια κανείς δεν ξέρει. Κανείς δεν είναι σίγουρος για τίποτα και κανέναν. Σκέφτομαι πως κάποια στιγμή βέβαια θα περάσει όλο αυτό. Θα «κάνει τον κύκλο του», θα βρεθεί ένα φάρμακο, κάποιο εμβόλιο, θα στεγνώσουν τα δάκρυα όσων θα έχουν χάσει τους ανθρώπους τους, οι άνθρωποι θα κυκλοφορούν κανονικά, λες και δεν συνέβη ποτέ τίποτα. Θα είναι όμως τα πράγματα στ' αλήθεια ίδια; Θα επιστρέψουμε στην και καλά κανονικότητα που τόσο καιρό μασάμε σαν καραμέλα; Θα θέλουμε να αγκαλιάσουμε ξανά έναν δικό μας άνθρωπο, δίχως μια δεύτερη σκέψη; Θα θέλουμε να κάνουν χειραψία με κάποιον που μόλις γνώρισαμε, θα λέμε «έλα κάτσε εδώ» στον φίλο που μόλις ήρθε και θα χτυπάμε με εκείνο το ανυπόμονο κάλεσμα την θέση δίπλα τους για να κάτσει κάποιος άλλος, θα πλησιάζουμε τον περαστικό που μας ρώτησε κάτι επειδή δεν ακούσαμε ή για να δούμε αν «σπυράκι είναι αυτό;» στο πρόσωπο της φίλης μας; Θα ξαναφτιάξουμε το τσουλούφι που πετάει στον συνάδελφο; Θα κρατάμε την πόρτα στην τράπεζα για να περάσει ο κυριος ετών 70; Θα σταματήσουμε οι άνθρωποι να φοβόμαστε τον κάθε άλλο όταν σταματήσει και φύγει πια όλο αυτό; Ή ο φόβος της επαφής θα μας κρατήσει σε μια συναισθηματική καραντίνα; Έρχονται πολύ περίεργες μέρες".
--
"Η ευκολία του να παίρνω το Χ95, να πηγαίνω στο αεροδρόμιο, να μπαίνω σε ένα αεροπλάνο και να πηγαίνω κάθε φορά σε μία διαφορετική χώρα. 45 μέρες καραντίνα, 2 ακυρωμένα ταξίδια και δεν ξέρουμε αν θα βρούμε σύντομα το κουράγιο να ξαναμπούμε στο Χ95".
--
"Η αίσθηση ότι έχω τον έλεγχο".
--
"Ο χορός. Δεν ξέρω αν θα χορέψω με τους φίλους μου σύντομα. 'Ήμασταν μια ωραία ομάδα που χορεύαμε παραδοσιακούς χορούς και πιανόμασταν, αγκαλιαζόμασταν. Τώρα όλα αυτά μου φαίνονται επιστημονική φαντασία. Κι άλλα πολλά μου λείπουν. Το θέατρο, οι συναυλίες και τα φεστιβάλ. Αλλά πιο πολύ απ' όλα μου λείπει η αυθόρμητη σωματική επαφή. Χωρίς δεύτερες σκέψεις, χωρίς αμηχανία. Και μου λείπουν επίσης κάποιοι φίλοι που φοβούνται λίγο παραπάνω ή φυλάγονται για προσωπικούς λόγους. Φοβάμαι την απομόνωση. Και θα πω και κάτι πιο ρηχό. Μου λείπει που δεν μπορώ ακόμη να βάλω πιο καλά ρούχα και να βγω μια βραδινή έξοδο. Η δουλειά από το σπίτι καλή δεν λέω, αλλά τα ρούχα στην ντουλάπα μου κάθονται και περιμένουν να τα φορέσω. Πού να τα φορέσω; Όλο με φόρμες και κολάν και τώρα που έπιασε η ζέστη άντε με καμιά βερμούδα κυκλοφορώ. Γι' αυτό τώρα που θα ανοίξουν τα θερινά, θα σπεύσω από τους πρώτους".
--
"1. Η ανεμελιά
2. Η κυρία που καθάριζε το σπίτι"
--
"Μου λείπει πάρα πολύ μια εκδρομή! Μου λείπει εξαιρετικά πάρα πολύ ένα τραπέζι με φίλους και γέλια μέχρι το πρωί στην άβολη ψάθινη καρέκλα της ψαροταβέρνας. Και τέλος μου λείπει ένα θερινό σινεμά με μπύρα, μυρωδιά από αντικουνουπικό και τα πατατάκια να "γυριζουν" 
