---
ಹೀಗೊಂದು ಉದ್ಗಾರ ಬರುವುದುಂಟು, ನಮ್ಮ ಬಾಲ್ಯ ಎಷ್ಟು ಚೆನ್ನಾಗಿತ್ತು. ದಿವ್ಯವೇ ತಾನಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಕವಿಗಳು ಕೊಚ್ಚಿ ಕೆರೆದು ಬರೆದಿದ್ದು ಉಂಟು. ವಯಸ್ಕ ಜೀವನದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯೊಂದಿಗೆ ಬಾಲ್ಯದ ದೇಹ ಕೊಟ್ಟರೆ ಈಗ ತಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ತಾಕತ್ತು ಉಂಟೆ? ಬಾಲ್ಯ ಸೊಗಸು ಎಂಬುದು ಮನುಷ್ಯನ ಅಸಹಾಯಕತೆಯ ದನಿ. ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಆವರಣದ ಭಾರ ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ, ಅಥವಾ ಪೋಷಕರು ನೀಡಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗೊಂದು ವೇಳೆ ಅಂಥಹ ವಯಸ್ಸಲ್ಲದ ವಯಸ್ಸಲ್ಲಿ ಸಮಾಜದ ಆವರಣಕ್ಕೆ ಎದೆ ಕೊಟ್ಟ ಮಗು, ಹೀಗೆ ರೊಮ್ಯಾಂಟಿಕ್ ಆಗಿ "ಎಂಥಾ ಬಾಲ್ಯ" ಎಂದು ಹೇಳುವುದಿಲ್ಲ. ಇದು ಮಿಡ್ಲ ಕ್ಲಾಸ್ ಸೊಫಿಸ್ಟಿಕೇಷನ್ನಿನ ಒಂದು ಉದ್ಗಾರ. ಅಯ್ಯೋ ನಮ್ಮ ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಭೇದ-ಭಾವ ಏನೂ ಗೊತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ಅದೇ ತರಹದ ಮಾತು. ಹೌದು ಎರಡಕ್ಕೆ ಹೋಗಲಿಕ್ಕೂ ಗೊತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ, ಬಟ್ಟೆ ಹಾಕಬೇಕು ಎಂಬುದು ಗೊತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ, ದೇವರಿಗೆ ಕೈ ಮುಗಿಯಬೇಕು, ಇನ್ನೊಬ್ಬಳ(ಬ್ಬನ) ಕೈ ಹಿಡಿಯಬೇಕು ಎಂಬುದು ಗೊತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ, ದೇಹ ಬೆಳೆದಂತೆ, ಮೆದುಳು ಬಲಿತಂತೆ ಈ ರಮಣೀಯತೆಯ ಪೊರೆ ಕಳಚಿ ಜಗತ್ತು ಕಾಣಲೇಬೇಕು. ಒಮ್ಮೆ ವಯಸ್ಕನಾದ ಮೇಲೆ ಬಾಲ್ಯ ಬೇಕು ಎನ್ನಿಸುವುದು ಈಗಿನ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯ ಬಗೆಗಿನ ಅಸಹನೆ, ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗೆಗಿನ ನಿರಾಶವಾದವೇ ಹೊರತು ನಿಜವಾದ್ದಲ್ಲ. ಇದು ವಾಸ್ತವದ ಫಲಾಯನವಾದವಷ್ಟೇ. ಬಾಲ್ಯ ಸೊಗಸು ಎಂಬುದು ಅಜ್ಞಾನದ ಆನಂದ, ignorance is bliss ಎಂದು ನಂಬಿರುವ ರಮಣೀಯ ಲಂಪಟತೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಹಾಗೆ ಆಡಿಸುತ್ತೆ. ನಾವು ನಮ್ಮದು ಚೆನ್ನಾಗಿತ್ತು ಎನ್ನುತ್ತೇವೆ, ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳು ನಮ್ಮ ವರ್ತಮಾನವನ್ನು, ಮುಂದೆ ಚೆನ್ನಾಗಿತ್ತು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಒಂದೇ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರಿಗೆ ಚೆನ್ನ-ಚೆಲುವು ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಆಗುವುದು ಸರಿಯೇ ಸರಿ. ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಇರುವುದು ಮುಗ್ಧತೆ, ಆದರೆ ವಯಸ್ಕನಾದಮೇಲೂ ಮುಗ್ಧತೆ ಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ಲಂಪಟತೆ...!

ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೦ ೨೦೨೦

ನಮ್ಮವರಿಲ್ಲದ ಊರು ನಮ್ಮ ಊರು ಆಗುತ್ತದೆಯೇ?
---
ನಮ್ಮ ಊರು, ನಾವು ಬೆಳೆದ ಊರು ಎಂಬ ನಾಸ್ಟಾಲಜಿಕ್ ಭಾರ ಮೊಳೆಯಲಿಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ನಮ್ಮ ಎಲ್ಲಾ ಕಲ್ಪನೆಗೆ ಇಂಬುಕೊಡುವ ಬಾಲ್ಯದ ಬೆಂಚ್ ಮಾರ್ಕ್ ಅಬ್ಸರವೇಶನ್. ಮನುಷ್ಯ ನೂರು ಊರು ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು, ಆದರೆ ಒಂದು ಊರು ಅವನಿಗೆ ಅರ್ಥವಾಗುವುದು ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಂಡ ಊರು ಮಾತ್ರ! ಇನ್ನೆಲ್ಲಾ ಊರು ಅವನಿಗೆ ಅನುಭೋಗವೇ ಹೊರತು ಅನುಭಾವವಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಬೇಕೆಂಬ ತುಡಿತ ಅವನಿಗೆ ಉಂಟಾಗುತ್ತೆ, ಅದು ನಿಜದಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಹಿಂದೊಮ್ಮೆ ಬರೆದಿದ್ದ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿದ 'ಬಾಲ್ಯವೇ ಚೆನ್ನಾಗಿತ್ತು ಎಂಬ ನಾಸ್ಟಾಲಜಿಕ್ ಅಜ್ಞಾನ'ದ ಭಾಗವೇ ಆಗಿದೆ. ಮುಂದುವರಿದಂತೆ ನಮ್ಮ ಊರು ಎಂಬ ಭಾವ ಉಳಿಯುವುದು ನಮ್ಮವರಿದ್ದಾಗ ಮಾತ್ರ, ನಾಲ್ಕು ಜನ ನಮ್ಮ ಊರಲ್ಲಿ ನಮ್ಮನ್ನು ಮಾತಾಡಿಸುವಂತಿದ್ದರೆ ಮಾತ್ರ, ಕೇವಲ ಮಣ್ಣು, ಮರ, ಮನೆಗಳು ನಮ್ಮ ಊರು ಎಂಬುದನ್ನು ನಮಗೆ ಮರುಕಳಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಊರೆಂದರೆ ಜನರೇ, ನಮ್ಮ ಜನರೇ... ನಮ್ಮನ್ನು ಗುರುತಿಸದ, ಯಾರೆಂದು ಮಾತಾಡಿಸದ, ನೀನು ಇಲ್ಲಿನವನೋ, ಹೋದವನೋ ಎಂದು ಗೊಂದಲಕ್ಕೂ ಬೀಳದ ಅನ್ಯ ಜನರ ವಾಸ್ತವ್ಯ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಊರು ಎಂಬ ಭಾವ ಬರುವುದು ಹೇಗೆ? ಹಳ್ಳಿಗಳು ವೃದ್ಧಾಶ್ರಮ ಆಗುತ್ತಿವೆ ಎಂದು ನಗರದಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ಕಣ್ಣಲ್ಲಿ ಅಳುವವರನ್ನು ಕಂಡಿದ್ದೇವೆ... ಬಹುಶಃ ಊರಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಸಂಬಂಧಿಕರು ಯಾರೂ ಇಲ್ಲದೆ ಹೋದರೆ, ನಮ್ಮವರು ಎಲ್ಲರೂ ಗತಿಸಿದ ಮೇಲೆ ನಾನು ಇಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ್ದೆ, ಈ ಕೆರೆಯಲ್ಲಿ ಈಜಿದ್ದೆ, ಈ ಮರದ ಮೇಲೆ ಕೋತಿಯಾಟ ಆಡಿದ್ದೆ, ಇಲ್ಲಿ ಶುಂಠಿ ಪೆಪ್ಪರ್ಮೆಂಟ್ ತಿಂದಿದ್ದೆ ಎಂಬ ನಾಸ್ಟಾಲಜಿಕ್ ಚಡಪಡಿಕೆಗಳ ಮಾತ್ರದಿಂದ ಪುನಃ ನಮ್ಮ ಊರು ಆಗಲಿಕ್ಕೆ ಆಗುತ್ತದೆಯೇ? ಇನ್ನು ದೇಶ ಬಿಟ್ಟು ಹೋದ ಜನರು ನಮ್ಮ ಊರು ಎಂದು ಚಡಪಡಿಸುವುದು ಕೇವಲ ಮಣ್ಣು, ಮರಕ್ಕಾಗಿ ಅಲ್ಲ, ನಮ್ಮವರಿಲ್ಲವಲ್ಲ ಸುತ್ತಮುತ್ತ, ನಮ್ಮದನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಜನರಿಲ್ಲವಲ್ಲ ಎಂಬ ಚಡಪಡಿಕೆಗಳಿಂದಲೇ... ನಮ್ಮವರು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಕ ಎಂಬ ಅರ್ಥ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ನಮ್ಮ ಭಾಷಿಕ, ನಮ್ಮ ಕಲ್ಚರಲ್, ಥಿಯಾಲಜಿಕ್ ಮಾತನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವವ ಎಂಬುದನ್ನೂ ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳತಕ್ಕದ್ದು, ಹೀಗಾಗಿ ಮೂಲ ಪ್ರಶ್ನೆಯಾದ "ನಮ್ಮವರಿಲ್ಲದ ಊರು ನಮ್ಮ ಊರು ಆಗುತ್ತದೆಯೇ?" ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಉತ್ತರವು ಜಟಿಲವಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ.

ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೧ ೨೦೨೧

ಬಾಲ್ಯದ ಬೆಂಚ್ ಮಾರ್ಕ್ ಅಬ್ಸರವೇಷನ್ ಮತ್ತು ರೂಢಿಗತ ಆಸೆಗಳು...
---
ನೂರು ಅನುಭವ ನಾವು ಕಂಡರೂ, ಬಾಲ್ಯದ ಅನುಭವ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಸದಾ ತಾಜಾವಾಗಿ ಉಳಿದಿರುತ್ತೆ. ಈ ಆತ್ಮಕಥೆಗಳನ್ನು ಬರೆಯುತ್ತಾರಲ್ಲ, ಅಲ್ಲಿಯೂ ಗಮನಿಸಿ ಬಾಲ್ಯದ ಅನುಭವವನ್ನು ಅವರು ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಟ್ಟುವಂತೆ ಬರೆಯುವಷ್ಟು ನಂತರದ ಜೀವನವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿರೋಲ್ಲ. ಅಕಸ್ಮಾತ್ ದಾಖಲಿಸಿದರು ಅಲ್ಲಿ ಘಟನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ವ್ಯಕ್ತಿ ಹೇಳಿರುತ್ತಾನೆ. ಅದನ್ನು ತಾನಾಗಿಯೇ ಬಿಚ್ಚಿಡುವುದಿಲ್ಲ, ಅಲ್ಲಿಗಾಗಲೇ ಏನನ್ನು ಹೇಳಿ ಜನ ನನ್ನನ್ನು ಕನಿಕರಿಸಬೇಕು, ಏನನ್ನು ತೇಲಿಸಿ ಮುಚ್ಚಿಹಾಕಬೇಕು, ಏನನ್ನು ಹಿಡಿದು ತಾನು ಸಭ್ಯ ಎಂದು ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂಬ ಕಂತ್ರಿತನ ಒದಗಿಬಂದಿರುತ್ತದೆ. ಆಶ್ಚರ್ಯ ಎಂಬಂತೆ ಈ ಕಂತ್ರಿತನ ಬಾಲ್ಯದ ಅನುಭವಗಳಲ್ಲಿ ಅಷ್ಟಾಗಿ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ಅಷ್ಟಾಗಿ ವಿಷಯ ಅದಲ್ಲ, ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಹೊರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಭಾರ ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಇರೋಲ್ಲ, ಹಾಗಾಗಿ ಅಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಕಣ್ಣು, ಕಿವಿ, ಮನೋಲೋಕದಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾದ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಗತಿಯೂ ಹೇಗಿದೆಯೋ ಹಾಗೆ, ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಪ್ರಮಾಣ ಅನ್ನುತ್ತಾರಲ್ಲ ಹಾಗೆ ದಾಖಲಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅದು ಪುನಃ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಒಳಗಾಗುವುದು ತಾರುಣ್ಯದ ನಂತರದಲ್ಲಿಯೇ. ಇಡೀ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಏನೇ ಹೊಸದು ಕಂಡರೂ ಅಥವಾ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯಾದರೂ ಅದನ್ನು ಬಾಲ್ಯದ ಬೆಂಚ್ ಮಾರ್ಕ್ ಅಬ್ಸರವೇಶನ್ ಅಡಿಯಲ್ಲೇ ಮನುಷ್ಯ ನೋಡುತ್ತಾನೆ. ನಮ್ಮ ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ, ನಮ್ಮ ಊರಲ್ಲಿ, ನಮ್ಮ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಎಂದು ರಾಗ ಎಳೆಯುವುದರ ಮೂಲ ತಂತಿ ಇರುವುದು ಬೆಂಚ್ ಮಾರ್ಕ್ ಅಬ್ಸರವೇಶನ್ನಿನ ಕಾರಣದಲ್ಲಿ. ಅನ್ ಲರ್ನಿಂಗ್ ಎಂಬುದಿದೆಯೆಲ್ಲಾ ಅದು ಬಾಲ್ಯದ ಬೆಂಚ್ ಮಾರ್ಕ್ ಅಬ್ಸರವೇಶನ್ನಿನಲ್ಲಿ ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ. ಈ ಹಿಂದೆ ನಾನು ಬರೆದಿದ್ದ "ಬಾಲ್ಯವು ಎಷ್ಟು ಸೊಗಸಿತ್ತು ಎಂಬ ನಾಸ್ಟಾಲಜಿಕ್ ಅಜ್ಞಾನ" ಎಂಬ ಲೇಖನ ಇದೆಯಲ್ಲ ಅನ್ ಲರ್ನಿಂಗ್ ಕಷ್ಟ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಈ ಉದ್ಗಾರವೇ ಉದಾಹರಣೆ. ಎಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಎಂದರೆ ಚಿಕ್ಕಂದಿನಲ್ಲಿ ನೀವು ಒಬ್ಬಟ್ಟು ಎಂಬುದನ್ನು ಕಂಡಿರುತ್ತೀರಿ ಎಂದುಕೊಳ್ಳಿ, ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಇನ್ನು ಎಂದೇ ಒಬ್ಬಟ್ಟು ಎಂಬ ಪದ ಬಂದರೂ ನಮ್ಮ ಮೆದಳು ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ರೂಢಿಗತವಾಗಿ ಕಂಡಿದ್ದ ಒಬ್ಬಟ್ಟನ್ನೇ ಕಣ್ಣಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ತಂದುಕೊಡುತ್ತದೆ.

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ, ನಮ್ಮ ಪ್ರದೇಶದ ಒಂದು ಊಟ ಎಂದುಕೊಳ್ಳಿ ಉದಾ: ಕರಾವಳಿಯ ಮೀನು, ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಜೋಳದ ರೊಟ್ಟಿ, ನಮ್ಮ ಕಡೆಯ ಮುದ್ದೆ ಹೀಗೆ... ಅದನ್ನು ನಾವು ಜಗತ್ತಲ್ಲೇ ಏನೇ ತಿಂದರೂ ಇದರಷ್ಟು ರುಚಿ ಯಾವುದೂ ಇಲ್ಲ ಎನ್ನುತ್ತೇವೆ. ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ರುಚಿಸಿದ ವಸ್ತುವನ್ನು ನಾವು ಹೀಗೆ ಹಿಗ್ಗಿಸುತ್ತೇವೆ. ಹೀಗೆ ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನವನು ಇನ್ನಾವುದೇ ಮೀನಿನ ತಿನಿಸನ್ನು, ರಷಿಯಾದವನು ಲ್ಯಾಂಬಿನ ತಿನಿಸನ್ನು ಜಗತ್ತಲ್ಲೇ ಇದಕ್ಕಿಂತ ತೃಪ್ತಿದಾಯಕ ತಿನಿಸು ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತಾನೆ. ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಆ ತಿನಿಸು ತೌಲನಿಕವಾಗಿ ಅಷ್ಟು ರುಚಿಕರವೇ ಎಂದೆಲ್ಲಾ ಪರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗದು. ನಮ್ಮ ಬಾಲ್ಯವು ಕಟ್ಟಿಕೊಟ್ಟ ಅನುಭವವನ್ನು ಸದಾ ಕಾಲ ಪಡೆಯುವ ಆಸೆಯ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ನಮ್ಮ ಬೆಂಚ್ ಮಾರ್ಕ್ ಸ್ವಾದವನ್ನು ಇನ್ನೊಂದು ಮೀರಲಾಗದು ಎಂಬ ಪೂರ್ವಗ್ರಹ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಇರುವುದರಿಂದ ಇದು ಹುಟ್ಟುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಂದು ಎಕ್ಸೆಪ್ಷನ್ ಎಂದು ತಗಾದೆ ತೆಗೆಯಲಾಗದು ಒಟ್ಟಾರೆ ಮಾನವ ಹೇಗೆ ವರ್ತಿಸುತ್ತಾನೆ ಎಂಬುದರ ಅವರೇಜ್ ಗ್ರಾಫ್ ಇದು. ಜನಕ್ಕೆ ಬೇಗ ಅರ್ಥವಾಗಲಿ ಎಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ರೂಢಿಗತ ಆಸೆಯಲ್ಲಿ ತಿನಿಸನ್ನು ಹೇಳಿದೆ.

ವಯಸ್ಸಾದಂತೆ ಹಲವು ದೃಶ್ಯ, ಸಂಗತಿ, ಘಟನೆಗಳು ನಮ್ಮ ಮೆದುಳಲ್ಲಿ ಪೈಲ್ ಅಪ್ ಆಗುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಆಗ ನಮ್ಮ ಮೆದಳು ಅಡ್ರೆಸ್ ಮಾಡಲು ಸುಲಭ ಆಗುತ್ತದೆ ಎಂದು, ಹೊಸ ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ಆಗಲೇ ತೆರೆದಿರುವ ಅದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಫೋಲ್ಡರಿಗೆ ತಂದು ಹಾಕುತ್ತದೆ. ಅದಕ್ಕೊಂದು ಹೊಸ ಫೋಲ್ಡರ್ ತೆರೆಯಬೇಕೆಂದು ಅದಕ್ಕೆ ಅನ್ನಿಸುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಮನುಷ್ಯ ಬಿಡಿ, ದೇಶ ಎಂಬ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ರೇಖೆ ಕೆಳಗಿನ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೂ ಬೆಂಚ್ ಮಾರ್ಕ್ ಅಬ್ಸರ್ವೇಷನ್ನುಗಳಿರುತ್ತದೆ, ರೂಢಿಗತ ಆಸೆಗಳಿರುತ್ತದೆ, ಅದರಾಚೆ ಅದಕ್ಕೆ ಯೋಚಿಸಲೇ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ! ಎಲ್ಲವೂ ಹಿಂದಿತ್ತು, ಅದೇ ಚೆನ್ನಿತ್ತು, ಅದೇ ಸರಿಯಿತ್ತು, ಅದೇ ಬೇಕಿತ್ತು! ಎಷ್ಟಾದರೂ ದೇಶ ಎಂಬುದು ಮನುಷ್ಯ ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಸ್ಕೇಲ್ಡ್ ಅಪ್ ವರ್ಷನ್ ಅಲ್ಲವೇ...

ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೩ ೨೦೨೧