Είναι αρκετά συνηθισμένο να χρειαστεί να φτιάξεις λέξεις καινούργιες όταν γράφεις φανταστική λογοτεχνία – ειδικά του είδους που εκτυλίσσεται σε φανταστικούς κόσμους. Νομίζω πως έχω αναφερθεί σ’αυτό το θέμα και παλιότερα, αλλά δεν είναι κάτι που εύκολα μπορείς να το εξαντλήσεις.

Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για να φτιάξεις καινούργιες λέξεις. Μπορεί να το κάνεις για αισθητικούς λόγους – για να δώσεις μια αίσθηση διαφορετικότητας στο φανταστικό σκηνικό. Ή μπορεί να το κάνεις για πρακτικούς λόγους – επειδή θέλεις κάπως να ονομάσεις κάτι που υπάρχει στο φανταστικό σκηνικό αλλά δεν υπάρχει στον «πραγματικό» κόσμο. Επίσης, μπορεί να το κάνεις επειδή έχει πλάκα! Ναι, το θεωρώ πολύ ψυχαγωγικό να φτιάχνεις καινούργιες λέξεις.

Η αλήθεια είναι πως δεν είναι ανάγκη να γράφεις ιστορίες σε κάποιον άλλο κόσμο για να φτιάξεις καινούργιες λέξεις. Δεν είναι καν ανάγκη να γράφεις φανταστική λογοτεχνία. Μπορείς να φτιάξεις δικές σου λέξεις ακόμα κι όταν γράφεις συμβατική λογοτεχνία. Το έχουν ήδη κάνει πολλοί Έλληνες συγγραφείς στο παρελθόν· δεν είναι πρωτότυπο, αν και στις μέρες μας δεν συνηθίζεται. (Ίσως να έχουμε γίνει πολύ στερεοτυπικοί και βαρετοί.)

Προσωπικά, έχω φτιάξει καινούργιες λέξεις απλά και μόνο για το κέφι μου· βλέπε, για παράδειγμα, το Λεξικό Παράδοξων Λέξεων (pdf).

Όλες οι φανταστικές λέξεις, όμως, που μπορεί να σου κατεβούν στο κεφάλι δεν πάει να πει ότι πρέπει να μπουν και μέσα σε μια λογοτεχνική ιστορία. Εκεί πρέπει να βάζεις αυτές που χρειάζεται. Και το συγκεκριμένο χρειάζεται είναι αρκετά ελαστικό, αν και δημιουργεί ένα κάποιο πλαίσιο στο τι μπορείς να κάνεις.

Προτού φτιάξεις μια καινούργια λέξη, αναρωτήσου γιατί τη φτιάχνεις. Είναι θέμα αισθητικό; Είναι θέμα πρακτικό; Θέλεις να δείξεις κάτι; Θέλεις να πεις κάτι που αλλιώς δεν θα μπορούσες να το πεις; Αν θα μπορούσες να το πεις αλλιώς – χρησιμοποιώντας μια συνηθισμένη λέξη – γιατί φτιάχνεις μια καινούργια;

[Συνέχισε να διαβάζεις]