“Là Jeff. Anh ấy tự sát rồi.”

“Cái gì?”

“Anh ấy – anh ấy đã gặp biến chứng rắc rối và bệnh nhân chết. Đêm qua anh ấy trèo lên nóc một toà nhà và nhảy xuống. Tôi không biết gì thêm.”

*****************************************************************

Đoạn hội thoại trên được trích ra từ quyển “Khi hơi thở hoá thinh không” của Paul Kalanithi – một bác sĩ ngoại thần kinh. Khi đọc phần giới thiệu, tôi đã chuẩn bị tinh thần cho một quyển sách tràn ngập những ca phẫu thuật nghẹt thở, tiếng cưa và khoan hộp sọ, những hạt máu li ti bắn khắp bàn máy gây mê hiện lên rõ mồn một trong trí nhớ.

Nhưng không.

Tôi chỉ nhìn thấy những suy tư dằn vặt, những trăn trở mà tôi tin rằng bất cứ một bác sĩ hay nhân viên y tế nào cũng đã từng phải đối mặt.

Một bác sĩ nội trú còn lại một mình trong phòng với một bệnh nhân vừa qua đời, điên cuồng xẻ lồng ngực và cố gắng hồi sinh trái tim đã ngừng đập. Anh ta không muốn thua trong cuộc chiến với thần chết. Không phải lúc này.

Một bác sĩ nội trú khác trèo lên nóc toà nhà cao tầng và bước ra khoảng không mênh mông phía trước. Bệnh nhân vừa mất dưới tay anh.

“Để trụ lại trong ngành, em không nên có nhiều cảm xúc quá.”

“Những sai sót của các em, có thể không ai phát hiện ra. Nhưng chính em sẽ luôn biết đó là do mình. Em sẽ nhìn thấy ánh mắt đau khổ của cha mẹ bệnh nhân, của đứa con nhỏ ngơ ngác. Và em sẽ sống suốt đời với những ánh mắt đó.”

Người ta thường kháo nhau rằng, đừng bao giờ đi sau lưng một bác sĩ!

Nửa đầu quyển sách có một chi tiết mà tôi rất “ấn tượng”, đó là hình ảnh bác sĩ Paul Kalanithi quay lại với chiếc bánh kẹp của mình ngay sau khi một bệnh nhân vừa qua đời, người nhà đang khóc, còn anh thì ăn ngon lành. Bao lần như vậy rồi nhỉ? “Nhau cài răng lược, máu mất 4 lít, thuốc chị ghi hết ở đây rồi, bàn giao nha.” Hết giờ làm rồi, chị phải đi về, chị còn gia đình, chị phải nghỉ ngơi. Bệnh nhân vừa mất, em phải quay lại với cuộc sống bình thường.

Paul chọn gắn kết với người vợ của mình có lẽ vì cái lần cô bật khóc khi đọc một điện tâm đồ đã cũ. Đó không phải là bài thực hành đơn thuần. Đó là đường biểu diễn hoạt động của một trái tim thực thụ. Nhưng mà, dù ECG ấy thuộc về ai đi chăng nữa, thì trái tim ấy cũng đã không còn đập: rung thất, rồi vô tâm thu, một đường thẳng kéo dài, gọn gàng, ngay ngắn.

Paul, đã bao lần đứng trước bệnh nhân và tự hỏi: Rốt cuộc họ sống hay chết thì sẽ tốt hơn? Họ có đáng bị trừng phạt vì những gì đã làm? “Không ai đáng bị như vậy cả.”

Khi nghe bệnh viện Bạch Mai có nguy cơ trở thành một ổ dịch, ý nghĩ bật lên trong đầu tôi là: Thôi xong! Bạch Mai là bệnh viện lớn nhất nhì miền Bắc, bệnh nhân điều trị nội trú không bệnh mãn tính này thì bệnh mãn tính kia, mà đều ở giai đoạn nặng mới phải nằm lại bệnh viện. Lỡ như… Rồi, cô điều dưỡng kia sẽ thế nào???

Nghe đâu đó ở Ý, có vài nữ điều dưỡng đã tự sát khi biết mình nhiễm COVID 19. Không phải sợ cái chết do bệnh, mà họ không chịu nổi được ý nghĩ: Rốt cuộc, mình đã lây cho bao nhiêu người? Và trong số mấy ngàn người chết kia, ai là vì mình mà phải chết? Là trách nhiệm, hay là cảm giác tội lỗi?

Thực sự, tôi không tin vào câu “Tôi đi làm vì các bạn!” Ai chọn ngành Y cũng đều có lý dó riêng: vì đam mê khoa học cơ thể người, vì từng nhìn thấy người thân nào đó ra đi mà không cứu chữa được, vì gia đình muốn thế, vì nó phù hợp với khả năng, vì tiền, vì danh tiếng, vì kết quả học tập cao nên phải thi một trường “xứng tầm”, vì không biết chọn gì khác,… Nhưng tôi tin rằng, sau khi đã ra trường và đi làm 1 thời gian, người ta đi làm vì lương, vì đó là công việc, là thứ họ được đào tạo để làm, và vì sự thanh thản trong tâm hồn. Càng đi làm, tôi càng hiểu rằng “chữa bệnh cứu người” chỉ tồn tại trong niềm mơ ước trong trẻo của con trẻ. Đã bao nhiêu lần chị buông thõng đôi tay bất lực? Đã bao lần anh càu nhàu khi nhận một bệnh nhân chấn thương sau khi uống rượu say và tham gia giao thông, khiến anh trễ mất cuộc hẹn với bạn gái? Đã bao lần, em quay mặt đi cười đắc ý trước một cô gái đôi mươi xinh xắn trang điểm kĩ càng, đôi chân trắng muốt nõn nà, nhập viện giữa đêm vì rách cùng đồ? “Ăn chơi cho lắm vào.” Đã bao lần, tôi giật mình nhận ra mình sao mà nhỏ nhen ích kỷ, sao mà tàn ác! Đâu ai muốn bệnh đâu. Đâu ai muốn trở thành cá thể yếu đuối chờ người khác “cứu”.

Paul đã suýt nôn trong phòng giải phẫu tử thi, không phải vì công việc anh phải làm, mà vì anh đã chẳng cảm thấy gì cả! Ừ, mình đang ở đây mổ xẻ một thi thể, một người đã từng đi đứng cười nói, và mình chẳng cảm thấy gì cả! Mình có còn là con người không?

Nếu ở lại trong ngành với quá nhiều cảm xúc, chúng sẽ nhấn chìm anh. Nhưng nếu tiếp tục với một trái tim trơ lì, liệu có một ngày soi gương, anh ngỡ ngàng nhìn thấy con quái vật đang nhìn lại mình?

70% nhân viên Y tế tham gia công tác chống dịch ở Vũ Hán bị căng thẳng tột độ, một nửa có dấu hiệu trầm cảm, mất ngủ và rối loạn lo âu.

Làm sao để biết cái nào tốt hơn?

Chẳng làm sao cả, phải tự phán quyết!

Thế, nếu phán quyết ấy sai, thì sao?

#Cỏ

27.03.2020

The post Khi Hơi Thở Hoá Thinh Không appeared first on Thao Nguyen Blog.