Technologie-first of mens-first?

Iemand die ik sprak gaf aan dat zijn bedrijf AI-first is geworden, dit jaar. Ik wilde niet sarcastisch of ongelovig doen, maar ik moest me inhouden. Want. Wat?
Even terzijde:dit gesprek was een goed voorbeeld van het feit dat mijn ruimte om te zeggen wat ik denk ik beperkter dan het lijkt, nu ik even niet werk en aan niemand verantwoording verschuldigd ben. Ik ben tenslotte op zoek naar mijn volgende stap. En om mijn kansen niet te verkleinen, moet ik het een beetje rustig houden af en toe. Ook hier op dit blog, trouwens.
Dat neemt niet weg dat ik continu nadenk, lees, luister en voor mezelf bevestig dat er wat meer balans nodig is tussen doom en hype als het om AI gaat. Hype: AI gaat de wereld veranderen en ‘ons’ (wie precies, trouwens?) rijk maken. Doom: AI gaat de wereld kapot maken.
De waarheid zal in het midden liggen, denk ik, maar belangrijker: we kunnen nog iedere dag keuzes maken om die ontwikkelingen de ene of de andere kant op te sturen. We kunnen nog iedere dag bijsturen en zorgen dat AI iets goeds brengt op een manier die goed is voor de wereld.
Het enige dat ik nog steeds niet kan begrijpen is die roep om dingen ‘AI-first’ te doen. Om technologie voorop te stellen.
Ja, ik weet dat de railroad het Amerikaanse Westen heeft ontsloten; de scheepbouw Nederland uieindelijk de Gouden Eeuw heeft gebracht; de industrialisatie het Westen rijk heeft gemaakt en welvaart heeft gebracht. Maar ook wat het ons – of liever gezegd, anderen – gekost heeft.
Technologie zou nooit een doel op zich moeten zijn.
Een bedrijfsstrategie die AI centraal stelt? Een heel consultatancyconglomeraatdat opeens ‘AI-first’ wordt? Een minister voor AI? Een volledig door AI-gerund advocatenkantoor? What could possibly go wrong?
Nog even los van de vraag wat er bedoeld wordt met AI – en dat het meestal om een nogal nauwe definitie gaat, namelijk taalmodellen/generatieve AI – slaat het nergens op.
Je doel als organisatie, bedrijf of overheid kan natuurlijk nooit ‘AI’ zijn. AI is je product, je favoriete methode, of je religie (voor sommige mensen). AI is je marketingverhaal. Maar niet je doel.
Je doel is om de burger beter van dienst te zijn als overheidsorganisatie en je taken beter uit te voeren; je doel is je klant te helpen om effectiever of doelmatiger te worden; je doel is om je patiënten of cliënten goed te helpen tegen zo laag mogelijke kosten met behoud van kwaliteit.
Je bent ook niet ‘electriciteit-first’. Of ‘computer-first’.
Je bent zelfs niet ‘bitcoin-first’, want van wat ik weet over bitcoinondernemers is geld het ultieme doel. Niet bitcoin op zich. Als er een andere manier komt om ‘geld te minen’ zullen die ondernemers dat vast niet nalaten.
Het blijft verbazend hoe de hype overheerst, terwijl mensen zelf duidelijk aangeven dat ze er niet zo veel vertrouwen in hebben*.
Als we allemaal wat meer mens-first waren, hadden we dat misschien al geweten.
132/1000
* Zie deze interessante podcast over onderzoek van het PEW Research Center, waarover in een later blog meer. Of dit onderzoek van DeWaag dat we lieten doen namens de NLAIC.


