Lyluan Quotes

“Hễ sợ sệt thì ai cũng dễ hóa mù quáng, không còn lí luận, phán đoán gì được nữa. Cho nên luyện đức bình tĩnh cũng là một sách luyện óc cho sáng suốt.”
― Nguyễn Hiến Lê, Luyện Lý Trí

“Nhân loại rất sợ cái gì mập mờ. Mỗi khi không kiếm ra được nguyên nhân của một hiện tượng nào đó, chúng ta thường hay lo sợ đau khổ. Một lí do, dù sai đi nữa cũng còn hơn là không có lí do. Đây, một trường hợp rất bình thường: nửa đêm bạn thức dậy, thấy đau bao tử. Bạn tìm nguyên nhân, nhớ lại xem ban ngày đã ăn những gì: "À! tại trái dưa đó rồi!" Nguyên nhân có thể phức tạp hơn nhiều: do các thức ăn cũng có, do thần kinh cũng có, do tranh biện khá hăng trong bữa cơm, lo lắng vì có tin sở sắp đuổi bớt nhân viên ... Nhưng đổ tội riết cho trái dưa vẫn là dễ hơn.”
― Nguyễn Hiến Lê, Luyện Lý Trí

“Mỗi khi chỉ trích ai ta phải hỏi câu này: "Ta chỉ trích lý thuyết của người đó hay chỉ trích bản thân của họ." Nếu ta ngờ rằng ta đã lạc ra ngoài khu vực lý thuyết, thì phải "tốp" lại ngay.”
― Nguyễn Hiến Lê, Luyện Lý Trí

“... lòng người ai cũng như ai, thấy đời sống hiện tại có chỗ bất mãn, nên phải níu vào thời xưa để tìm nguồn an ủi, để có lí lẽ mà phàn nàn:
"Ngày xưa các cụ sung sướng như vậy đó, còn chúng ta bây giờ ... "
Tôi không bảo rằng chúng ta phải hoàn toàn thỏa mãn về hiện tại - như vậy làm sao mà tiến được - nhưng bất mãn mà tìm cách cải thiện cho đời sống thì nên, chứ bất mãn để tiếc một thời đã qua thì sẽ mắc hai cái lỗi: một là yên phận, hai là không sáng suốt, tin những điều vô căn cứ.

... Thời nào mà chẳng là hoàng kim nếu đứng xa mà nhìn?”
― Nguyễn Hiến Lê, Luyện Lý Trí

“Giáo dục không phải là thâu lượm hàng đống những sự kiện kì dị, mà là luyện óc cho có thể suy nghĩ được những điều không dạy trong sách.”
― Nguyễn Hiến Lê, Luyện Lý Trí

“Lí luận là phán đoán. Muốn phán đoán cho đúng,lí luận phải đúng. Dù là diễn dịch hay qui nạp ta cũng phải căn cứ vào sự thực (một sự lí đúng hoặc những sự kiện đúng). Muốn biết sự thực, ta cần phải học hỏi, nghĩa là phải nhận xét và điều tra: nhận xét những việc xảy ra trước mắt ta, điều tra những việc xảy ra ở xa ta về thời gian, hoặc không gian.”
― Nguyễn Hiến Lê, Luyện Lý Trí

“Đọc những lời như: "Bảo đảm trị hết bịnh cùi", "Cam đoan trị hết bịnh lao", "Thông tiếng Pháp trong 100 ngày" hoặc gan hơn nữa, trắng trợn hơn nữa: "Bảo đảm thi đỗ, không đỗ thì hoàn lại học phí" chúng ta chỉ mỉm cười, cho là một bọn bịp mà ngu, ngu vì họ không biết quy tắc căn bản này của môn quảng cáo: "Có thành thật thì quảng cáo mới có kết quả lâu bền." Hạng trí thức cũng ít ai khỏi bị lừa vì thuật quảng cáo ngày nay đã tuyệt xảo.”
― Nguyễn Hiến Lê, Luyện Lý Trí

“Đập vào tình cảm chưa ghê bằng đập vào sinh lí, vào tiềm thức.”
― Nguyễn Hiến Lê, Luyện Lý Trí

“Đặt liên tiếp nhiều ý với nhau không phải là lý luận, nếu giữa những ý đó không có sự liên lạc chặt chẽ. Muốn làm thành một dây xích không phải cứ để khoen nọ kế khoen kia là đủ, mà phải móc chúng vào nhau.

Các nhà "hùng biện" rất hay dùng thuật chắp càn ấy để làm mê hoặc thính giả; nghe họ ta tưởng họ có lí lắm, mà về nhà, nếu được đọc bài diễn văn của họ thì mới thấy từ đầu chí cuối chỉ là một đống gạch vụn. Họ nói huyên thuyên, bàn về vấn đề xuất cảng gạo, về chính thể dân chủ, về giáo dục, ngoại giao ... rồi kết luận rằng ... mọi người phải hi sinh cho Tổ quốc.”
― Nguyễn Hiến Lê, Luyện Lý Trí

“Đặt liên tiếp nhiều ý với nhau không phải là lý luận, nếu giữa những ý đó không có sự liên lạc chặt chẽ. Muốn làm thành một dây xúc xích không phải cứ để khoen nọ kế khoen kia là đủ, mà phải móc chúng vào nhau.

Các nhà "hùng biện" rất hay dùng thuật chắp càn ấy để làm mê hoặc thính giả; nghe họ ta tưởng họ có lí lắm, mà về nhà, nếu được đọc bài diễn văn của họ thì mới thấy từ đầu chí cuối chỉ là một đống gạch vụn. Họ nói huyên thuyên, bàn về vấn đề xuất cảng gạo, về chính thể dân chủ, về giáo dục, ngoại giao ... rồi kết luận rằng ... mọi người phải hi sinh cho Tổ quốc.”
― Nguyễn Hiến Lê, Luyện Lý Trí