Tirdad’s Reviews > آسیا در برابر غرب > Status Update

«زنی که چادر به تن دارد و خرامان راه می‌رود ضمن این که خود را می‌پوشاند، به حرکاتش دوچندان جذبه می‌دهد، زیرا این پوشیدگی، در حینِ دفع، جذبه و کشش نیز هست»

این از آن‌ حرف‌هاست که نباید به گوش طرفداران حجاب اجباری در ایران برسد. :))))

مجلد پنجم تاریخِ فلسفهٔ بدونِ شکاف به فلسفهٔ هند اختصاص یافته. با نگاه به آن خواهیم دید که بحث دربارهٔ مفاهیم فلسفی‌ای چون تغییر، صدق، اختیار ‌و ادراک در هند بودایی رواج داشته. بنابراین این ادعای شایگان که فلسفه در شرق در اصل نوعی آئین رهایی و راه فرزانگی بوده، رد می‌شود.

این ادعا که فکر فلسفی متخص غرب بوده و شرقیان –خصوصاً هند و شرق دور– فاقد فلسفه‌اند ادعای گزافی است. درست است که روش فلسفه‌ورزی دیالکتیکی که اول‌بار در یونان به‌کار گرفته شد اکنون به عنوان روش اصلی جاافتاده است، اما نمی‌توان تفلسف را به روش اخیر فروکاست. همین نگاه سوگیرانه تاریخ‌نویسان فلسفه را بر آن داشته که تاریخ فلسفه را بدون «شکاف» بازنویسی کنند. نمونه‌ای از این تلاش‌ها را در کار پیتر ادمسون و همکاران می‌بینیم.

بی‌انضباطی فکری شایگان در این فصل کاملاً آشکار است. از یک‌سو خِرَد نقاد و توانایی روشن‌فکران غرب مورد تمجید قرار گرفته، از سوی دیگر نتیجهٔ این روی‌کرد عقلی را اضمحلال و پوچی می‌داند.

شایگان ریشهٔ توسعه‌نیافتگی زبان فارسی برای بیان مفاهیم مدرن و علمی را انفعال در اندیشه‌ورزی می‌داند؛ بسیاری اما خلاف نظر او را دارند. ایده این است که باید با واژه‌سازی زبان را برای اندیشه‌ورزی آماده ساخت.

«روس‌ها فطرتاً اهل افراط و تفریط هستند و یا نیهیلیست‌اند یا آخرت‌نگر»

آخر این چه گزاره‌ای است؟! این ادبیات در هرچارچوب جامعه‌شناختیِ پذیرفته‌شده‌ای منسوخ است.