Chuy���n phi���m v��� du h���c - Ph���n 2
Note: Chu���i b��i n��y m��nh vi���t d�����i g��c ����� c�� nh��n: Quan ��i���m c�� nh��n, suy ngh�� c�� nh���n, c���m nh���n c�� nh��n. Ng�����i vi���t kh��ng ����a ra b���t k��� �����nh ngh�� hay c��ng th���c t���ng qu��t n��o cho c��c s��� vi���c, hi���n t�����ng �������c nh���c �����n trong b��i. ��i���u ���� �����ng ngh��a l��, c��c quan ��i���m trong b��i n��y kh��ng c�� t��nh ����ng sai v�� n�� mang t��nh c���m nh���n c�� nh��n. Nh��ng d�� nhi��n, b���n b�� g���n xa c�� th��� l��n ti���ng tranh lu���n, ho���c ����ng g��p ����� ng�����i vi���t c�� th��� h���c h���i, nh���n ra c��i m���i c��i hay v�� nh��n �������c ��i���m thi���u s��t c���a b���n th��n.
Tr��n tr���ng c���m ��n!
----------------------------
Ph���n tr�����c
Ph���n 1: H���c g��?
C��c b�����c x��c �����nh ng��nh h���c m��nh mu���n theo ��u���i (M��nh s��� ��i s��u v��� c��c ng��nh Kinh T���)
http://danghuynhmaianh.blogspot.com/2...
��� ph���n 1, m��nh c�� trao �����i ch��t ��t v��� m���t �����nh h�����ng v�� t��m hi���u xem ch��nh b���n th��n m��nh mu���n ��i theo con �������ng n��o. Trong ph���n n��y, m��nh s��� n��i v��� c�� h���i h���c b���ng v�� ph��n t��ch c��c ��i���m l���i h���i c���a vi���c du h���c t���i 3 n�����c: Anh, Ph��p, M���. ����y �����u l�� 3 n��i m��nh ���� th��� apply trong t���m 1 n��m v���a qua. T��nh c��� c��� 3 �����t n�����c n��y, m��nh �����u ���� ��i qua n��n c��ng c�� c��c ���n t�����ng nh���t �����nh. Hy v���ng l�� v���i s��� ��a d���ng b���i tinh th���n ���Th��ch ����� th������ c���a m��nh s��� ��em �����n cho c��c b���n s��� so s��nh �����i chi���u t����ng �����i m���i m��� v��� vi���c du h���c.
M���
T���i sao l�� M���?
D�� th��� n��o, t��� quan ��i���m c�� nh��n, m��nh v���n th���y M��� l�� �����t n�����c t���t nh���t v��� gi��o d���c v�� nghi��n c���u. M��nh t���ng h���c ��� M��� trong 5 tu���n, ���n t�����ng c���a m��nh v��� �����t n�����c n��y r���t t���t, l�� m���t n��i tuy���t v���i ����� h���c t���p. V�� ng�����i M���, h��� c�� nh���ng t��� ch���t ����� kh��ch l��� s��� h���c h���i v�� s��ng t���o: Ch��� ngh��a c�� nh��n c���a ng�����i M��� th��c �����y ng�����i ta v����n l��n kh��ng ng���ng, s���ng cho ch��nh m��nh, h���c cho ch��nh m��nh, n��� l���c v�� ch��nh m��nh (thay v�� l�� v�� cha, v�� m���). Y��u m���n v�� c��� v�� s��� kh��c bi���t c��ng l�� m���t s���n ph���m c���a ch��� ngh��a c�� nh��n ����, l�� ch��nh m��nh, kh��ng c���n qu�� quan t��m vi���c m���i ng�����i xung quanh ngh�� g�� v��� m��nh (Ki���u ��� Vi���t Nam ch��� c���n b���n t��nh c��� th��ch-ph��t-bi���u trong gi��� h���c m���t ch��t l�� ����m ����ng n��o ���� g��n cho m��c th��ch-m��u-m��). S��ng ph���ng v�� c���nh tranh, h���c ��� M��� (nh���t l�� ng��nh Kinh T���) l�� m���t h��nh tr��nh m���t m���i kh��ng ng���ng v�� ��p l���c kinh kh���ng. Nh��ng t���t c��� nh���ng ��i���u ���� s��� �����y b���n ra ngo��i nh���ng gi���i h���n c���a b���n th��n. C�� nh���ng ng�����i th��ch nh��n nh��, c�� nh���ng ng�����i th��ch tr��� n��n ki���t xu���t (c��ng c�� khi th��nh ki���t s���c). N�����c M��� ph�� h���p cho nh���ng ng�����i theo tinh th���n ���No challenge. No fun���.
����y l�� �����t n�����c ���h���p ch���ng qu���c���. ��i���m nh�����c l�� kh��ng c�� m���t n���n t���ng v��n h��a �����c tr��ng l��u �����i v�� gi��u l���ch s���. Nh��ng, ��u ��i���m l�� v�� n�����c M��� tr��� trung n��n c���i m��� v�� d��� ch���p nh���n. Trong c��� 3 �����t n�����c ����� c���p trong b��i n��y, t��i ngh�� n�����c M��� s��� d��� ch���u v�� th��n thi���n nh���t. M���c s���ng kh��ng qu�� �����t ����� nh�� ��� Anh, ng�����i ng�����i n��i ti���ng Anh ��� Gi���ng Anh- M��� nh��n chung v���n d��� nghe h��n so v���i gi���ng Anh-Anh.
C�� h���i h��� tr��� t��i ch��nh: Scholarship = Assistantship
M��nh s��� kh��ng n��i v��� Fullbright, v�� h���c b���ng n��y ���� qu�� n���i ti���ng v�� ch��� c���n google b���n s��� t��m ra nhi���u b��i chia s���. Fullbright y��u c���u 2 n��m kinh nghi���m t��� ng��y t���t nghi���p, m�� m��nh l���i mu���n ��i h���c c��ng s���m c��ng t���t. N��n m��nh kh��ng t��m hi���u v��� Fullbright m�� ch��� tham kh���o c��c c�� h���i h���c b���ng t��� tr�����ng.
����y l�� �����t n�����c �����u ti��n m��nh t��m hi���u. ��i���m ng���c nhi��n �����u ti��n l�� khi t��m v��� c��c kh��a h���c Kinh T��� sau �����i h���c th�� ��a ph���n c��c tr�����ng kh��ng c�� kh��a master. Th���c ch���t, l�� h���u h���t c��c tr�����ng �����u t��ch h���p master v��o m���t ch����ng tr��nh doctoral program (����o t���o ti���n s��), trong ���� ng�����i h���c s��� theo h���c 5 n��m (chia th��nh 2 n��m h���c ki���n th���c n���n, t����ng ������ng master v�� 3 n��m ��i v��o nghi��n c���u). ���� l�� l�� do v�� sao h���c Kinh T��� ��� M��� m���t 5 n��m, trong khi ��� nh���ng n��i kh��c ch��� m���t 3 n��m. V�� v�� v���y c���m t��� ���tuy���n th���ng v��o ch����ng tr��nh ti���n s����� m�� m���i ng�����i th�����ng d��ng c�� ph���n h��i �������� cao h��a��� s��� th���t, v�� ����ng ngh��a ���� l�� ch����ng tr��nh ����o t���o 2 trong 1.
N��i nh�� v���y kh��ng c�� ngh��a vi���c �������c nh���n v��o 1 ch����ng tr��nh Ti���n S�� Kinh T��� l�� ����n gi���n ��� M���. ��a s��� c��c b���n v���a h���c �����i H���c xong v��o h���c th���ng PhD �����u c�� 1 s��� �����nh h�����ng c���c k��� v���ng ch���c t��� r���t s���m, ��� c��c n��m cu���i ��H h��� ch��� �����ng ����ng k�� h���c c��c t��n ch��� m���t v��i m��n cao c���p ��� b���c master v�� PhD. D���a v��o ����� kh�� c��c m��n b���n ch���n, h��� s��� �������c ch���n v��o c��c ch����ng tr��nh PhD. ��� Vi���t Nam, d�����ng nh�� ch��ng ta kh��ng c�� qu�� nhi���u s��� l���a ch���n v�� k��m ch��� �����ng trong vi���c m��nh c���n h���c c��i g�� v�� kh��ng c���n h���c c��i g��, ch����ng tr��nh h���c l���i cung c���p kh��ng ����� ki���n th���c v��� �����nh l�����ng cho n��n ch��� c�� c��c tr�����ng h���p hy h���u c���c k��� xu���t ch��ng m���i �������c nh���n l��n th���ng (�����i v���i ng��nh Kinh T���, c��n c��c ng��y KTTN nh��n chung c��c b���n s��� xin th���ng v��o ch����ng tr��nh n��y d��� h��n). Ngay c��� khi b���n c�� Master r���i th�� v���n ph���i h���c l���i cho ����� c��� 5 n��m, c��ng c�� tr�����ng h���p xin �����c c��ch b��� qua 2 n��m n���n t���ng ����� thi Qualify, l�� k��� thi sau 2 n��m �����u c���a PhD ����� xem b���n c�� ����� ki���n th���c b�����c v��o giai ��o���n nghi��n c���u kh��ng. Th���y m��nh b���o ch���n h���c ti���n s�� Kinh T��� ��� M��� l�� 1 s��� h��nh x��c (kh��ng bi���t c��c ng��nh kh��c th��� n��o). V�� sau 2 n��m c��y b���a, �����i v���i ng��nh Kinh T��� h���t s���c c���nh tranh th�� c�� tr�����ng 50% s��� r���t k��� thi Qualify n��y.
M��nh n��i nhi���u nh�� v���y v��� vi���c h���c PhD Kinh T��� ��� M���, v�� ��� M��� kh��ng c�� xu h�����ng cho h���c b���ng. C���m t��� m���i ng�����i hay n��i l�� ���h���c b���ng��� M��� th���c ch���t l�� h��nh th���c Teaching Assistant (Tr��� gi���ng) ho���c Research Assistant (Tr��� l�� nghi��n c���u). B���n �������c nh���n v��o c��c v��� tr�� v�� tr�����ng mi���n h���c ph�� v�� tr��� ti���n sinh ho���t ph�� cho c��c b���n, g���n nh�� m���t h��nh th���c tr��� l����ng. ���� l�� c��i hay trong v��n h��a M���, ngh��a l�� ng�����i ta kh��ng cho kh��ng b���n c��i g��. ���Mi���ng pho-m��t mi���n ph�� ch��� c�� trong c��i b���y chu���t���. B���n ph���i l��m vi���c (l��m vi���c r���t v���t v���) ����� nh���n �������c b���t k��� ��i���u g�� t��� ng�����i kh��c. V�� ch��� khi b���n �������c nh���n v��o ch����ng tr��nh PhD th�� b���n m���i ����� n��ng l���c v�� ph���m ch���t �����m nhi���m c��c v��� tr�� n��y. C�� r���t ��t v��� tr�� TA (Teaching Assistant) v�� RA (Research Assistant) �������c trao cho h���c vi��n master, m���t ph���n c��ng v�� th���i gian h���c c��ng ng���n n��n kh��ng �������c ��u ti��n.
M��nh c�� c���m gi��c ng�����i M��� quan ��i���m th��� n��y: N���u b���n mu���n ��i l��m ki���m ti���n, b���n kh��ng c���n bi���t qu�� nhi���u n��n ch��� h���c master l�� �����. V�� v���y, r���t hi���m c��c kh��a master c���a M��� cho h���c b���ng. N���u b���n mu���n ��i h���c v�� m���c ����ch nghi��n c���u s��u v�� tham gia gi���ng d���y, b���n s��� theo h���c c��c l�� thuy���t h��n l��m ngay t��� �����u, ngh��a l�� ��i theo PhD 5 n��m (v���i 2 n��m �����u trang b��� ki���n th���c). V��, v�� b���n ��i h���c kh��ng v�� ���ti���n���, b���n ��ang hy sinh tu���i thanh xu��n cho khoa h���c v�� gi��o d���c, b���n x���ng ����ng �������c h��� tr��� v��� t��i ch��nh.
Th��� cho n��n, m��nh th���y c�� nhi���u ng�����i kh��ng g���i l�� qu�� ��am m�� ng��nh h���c, kh��ng qu�� khao kh��t ki���n th���c, kh��ng ch���c m��nh c�� ����� ki��n nh���n, s���c l���c v�� kh��� n��ng ����� chi���n �����u trong 5 n��m kh��ng. Nh��ng v�� PhD d��� �������c h���c b���ng (T���m g���i th��� d�� t��nh ch���t n�� kh��ng ph���i h���c b���ng) c��n master th�� g���n nh�� qu�� hi���m, h��� v���n apply v��o c��c ch����ng tr��nh PhD. Ch��nh m��nh c��ng t���ng c�� l��c ngh�� nh�� th��� cho �����n khi nh���n ra ����� 1 SV Kinh T��� Vi���t Nam �������c nh���n th���ng v��o PhD ��� M��� l�� qu�� kh�� (m��nh n��i ri��ng ng��nh Kinh T���, c��c ng��nh kh��c th�� chuy���n n��y kh��ng h��� hi���m). Nh���t l�� 1 SV ch��� v���a c�� �����nh h�����ng r�� r��ng nh�� m��nh. N��n m��nh ch���n l���c v�� apply v��o 1 v��i ch����ng tr��nh master hi���m hoi m�� m��nh bi���t c�� c���p TA v�� RA cho h���c vi��n, ����n c��� l��: NIU (Northern Illinois University), m��nh �������c nh���n v��o tr�����ng n��y nh��ng kh��ng nghe th��ng tin g�� v��� Assistantship (g���m TA v�� RA). X��t ra k���t c���c n��y kh�� h���p l��, v�� TA v�� RA l�� c��ng vi���c (kh��ng ph���i h���c b���ng), c��ch ng�����i ta tuy���n ch���n nh�� c��ch ng�����i ta tuy���n d���ng vi���c l��m: Ch���n ng�����i c�� kinh nghi���m, v�� kinh nghi���m ph���i li��n quan. TA th�� c���n ng�����i ���� c�� kinh nghi���m gi���ng d���y tr�����c ����y. RA th�� l�� ng�����i t���ng tham gia h��� tr��� nhi���u nghi��n c���u. M��nh c��ng c�� nhi���u tr���i nghi���m, nh��ng to��n tr���i nghi���m kh��ng li��n quan, ��� th���i ��i���m ����. N��n vi���c kh��ng �������c Assistantship l�� t���t y���u.
Qu�� kh��
Y��u c���u v��� GRE/GMAT ����� �������c nh���n v��o c��c ch����ng tr��nh sau �����i h���c ��� M��� qu��� l�� m���t r��o c���n l���n khi���n r���t nhi���u ng�����i g���ch ngay M��� ra kh���i danh s��ch l���a ch���n c���a m��nh. TOELF ch���ng ch��� y��u c���u v��� Anh V��n �������c ��a chu���ng ��� M��� c��ng kh�� h��n IELTS. Hi���n nay, TOELF v�� IELTS �������c ch���p nh���n ngang nhau, c��c tr�����ng ��� M��� c��ng ch���p nh���n IELTS nh��ng d�� nhi��n v���n c�� c��c y��u t��� ���k��� th������ m�� t��i s��� ����� c���p trong b��i sau. C��ch th���c g���i h��� s�� v�� c��c y��u c���u kh��c ����� �����m b���o v��� m���t ch��nh x��c v�� x��c th���c khi apply v��o M��� c��ng ph���c t���p, nhi��u kh�� v�� kh�� m���t c��ng (S��� n��i trong ph���n 3).
Ph��p
T���i sao l�� Ph��p?
Ph��p, nh�� v��i qu���c gia kh��c ��� Ch��u ��u, ���� c�� ch��nh s��ch mi���n gi���m h���c ph��. ��i���u ���� th���t h��o ph��ng v�� l�� m���t thu���n l���i to l���n cho c��c b���n du h���c sinh mu���n �����n Ch��u ��u. ��a s���, c��c tr�����ng ��� Ph��p c�� m���t h���c ph�� g���n nh�� cho kh��ng: 200-300 EUR/n��m. V�� c��c kh��a h���c c�� m���c h���c ph�� n��y �������c gi���ng b���ng ti���ng Ph��p. C��c kh��a h���c gi���ng b���ng ti���ng Anh th�� h���c ph�� bi���n thi��n kinh kh���ng, t��� 10.000 EUR/n��m tr��� l��n. Nh��ng, m��nh c�� bi���t 1 s��� tr�����ng l���n �������c nh�� n�����c h��� tr��� theo ch��nh s��ch bi���n c��c tr�����ng n��y tr��� th��nh c��c trung t��m ����o t���o c���nh tranh v���i c��c ch����ng tr��nh ti���n s�� ��� M���. C��� th���, ��� Paris School of Economics (Paris, Sorbonne) v�� Toulouse Economics School th�� theo m��nh bi���t m���c h���c ph�� c��ng trong t���m 250-350 EUR/n��m n��n v���n c���c k��� h���p l�� ����� theo h���c. Ranking c���a 2 tr�����ng n��y c��ng �����u r���t cao. N��n n���u �������c nh���n v��o h���c ��� c��c tr�����ng n��y th�� c�� ph���n c��n t���t h��n �������c nh���n v��o PhD program ��� m���t tr�����ng th�����ng th�����ng ��� M���.
��i���m thu h��t l�� n�����c Ph��p �����p. L���i s���ng c���a ng�����i Ph��p l���i theo ki���u r���t t���n h�����ng. N���u h���c ��� c��c th��nh ph��� nh��� nh�� Toulouse th�� chi ph�� s��� c���c k��� h���p l��. ��� Ch��u ��u, m���t ��i���m h���p d���n kh��ng th��� b��� qua l�� b���n c�� th��� ��i du l���ch kh���p Ch��u L���c n��y. ��a s��� du h���c sinh ��� Ph��p �������c ch��nh ph��� h��� tr��� ch��� ���, b���n c�� th��� ����ng k�� th��ng qua website. Ngay c��� khi h���c ��� m���t th��nh ph��� �����t ����� nh�� Paris, th�� n���u t��nh ti���t ki���m nh���t, m��nh ch��� c���n nh��� v��� cha m��� h��� tr��� th��m t���m 5,000 EUR cho 1 n��m h���c.
Cu���i c��ng, d�� bao ng�����i ���� �����n v�� th���t v���ng v�� Paris (m��nh c��ng ���� t���ng), nh��ng sau ���� th�� Paris v���n l�� th��nh ph��� khi���n m��nh m�� say. Paris nh�� m���t ng�����i ph��� n��� �����p ng���i h��t thu���c trong qu��n bar, s���c m��i thu���c, ph��ng t��ng, su���n s��, nh���ch nh��c v�� b�� b���i, nh��ng c��ng quy���n r��, �����p v�� th��. S���ng gi���a Paris nh�� s���ng gi���a m���t b���n nh���c d��u d���t, �����y say m�� kh��ng bao gi��� d���t.
C�� h���i h��� tr��� t��i ch��nh
N��m v���a qua, m��nh c�� apply v�� �������c nh���n v��o ch����ng tr��nh Master 1 ��� Paris School of Economics (PSE). ��� Ph��p, Master chia th��nh Master 1 v�� Master 2. Sau master 1, ai c��n ch�� th�� h���c h��nh mu���n h���c s��u h��n ����� ��i theo h�����ng h���c thu���t th�� s��� theo ��u���i ti���p Master 2. ��� PSE th�� x��t tuy���n ri��ng Master 1 v�� Master 2. Kh��ng c�� h���c b���ng v�� theo tr�����ng m���c h���c ph�� ���� ���� qu�� th���p v�� ����ng ngh��a mang t��nh t�����ng tr��ng r���i. Nh��ng tr�����ng c�� c���p grants cho sinh vi��n t��� c��c n�����c ��ang ph��t tri���n, ch��� cho ng��nh Economic Public Policies Development. M��nh �������c nh���n v��o ng��nh n��y v�� ��ang ch��� x��t grants ti���p (Nh���n v��o v�� x��t grants l�� 2 giai ��o���n kh��c nhau). Nh��ng, m���c grant c��ng r���t th���p ch��� 300 EUR/th��ng nh���m h��� tr��� sinh ho���t ph��, m��nh kh��ng c�� ��i���u ki���n t��i ch��nh b���i �����p ph���n c��n l���i, n��n m��nh reject v�� ch���n h���c ��� Anh. M��nh th���t s��� r���t th��ch �������c h���c ��� PSE v�� ��� ����y m��nh s��� c�� c�� h���i h���c trong m��i tr�����ng r���t t���t, �������c g���p nhi���u gi��o s�� gi���i v�� Paris th�� �����p v�� �����y ���p k��� ni���m. Nh��ng v�� ��i���u ki���n t��i ch��nh kh��ng cho ph��p n��n m��nh kh��ng th��� theo h���c ��� PSE (b��y gi���).
N���u apply v��o giai ��o���n cu���i n��m t���m th��ng 11-12 (M��nh apply kh��ng ����ng giai ��o���n n��y n��n kh��ng �������c x��t Effeil), khi h��� s�� c���a b���n ����� t���t, tr�����ng s��� g���i mail h���i b���n v��� vi���c c�� mu���n tr�����ng ti���n c��� l��n h���c b���ng Effeil kh��ng, ����y l�� h���c b���ng ch��nh ph��� Ph��p c���c k��� danh gi�� v�� h��o ph��ng.
Kh�� kh��n?
M��nh ngh�� l�� ng��n ng���. Khi �����n Ph��p, d�� ��� Paris, m��nh v���n th���y r���t nhi���u ng�����i kh��ng n��i (ho���c kh��ng th��ch n��i ti���ng Anh). �����n c��� c��c b���n h�����ng d���n trong nh�� h��ng v�� c��c n��i c��ng c���ng c��ng to��n b���ng ti���ng Ph��p. N��n ���n t�����ng �����u ti��n c���a m��nh khi �����n Ph��p l��: ���Ch��, sau n��y m�� c�� ��i h���c ��� ����y th�� s��� th��� th��ch ����y!���. R��o c���n ng��n ng��� s��� khi���n b���n g���p nhi���u kh�� kh��n trong vi���c h��a nh���p cu���c s���ng, t��m vi���c l��m th��m. D�� cho ch����ng tr��nh h���c b���ng ti���ng Anh, nh�� ��� Paris v�� Toulouse Econ School th�� m��nh ngh�� ti���ng Anh accent Ph��p c��ng kh��ng d��� nghe. C�� �����a b���n m��nh n��i vui th��� n��y l�� n�� b��� h���n ch��� h���c h��nh ��� Ph��p v�� b�����c v��o th�� vi���n �����n �� s��ch v��� xung quanh �����u b���ng ti���ng Ph��p. N��i vui vui th���, ch��� n���u b���n mu���n h���c th�� m���t l�� l��n m���ng ki���m t��i li���u ti���ng Anh, hai l�� �����u t�� h���c lu��n ti���ng Ph��p. Nh��ng, k��� ����� th���y, khi b���n ch���n m���t �����t n�����c, b���n kh��ng ch��� �����n ����� h���c, b���n �����n ���� ����� s���ng n���a.
M���t kh��c, th�� kh�� kh��n ���� c�� th��� xem l�� c�� h���i hi���m c��. M��nh ���� ngh�� l�� hi���m khi n��o m��nh ngh�� �����n chuy���n h���c th��m 1 ng��n ng��� kh��c, n���u c�� h���c c��ng kh��ng c�� ��i���u ki���n trau d���i. N���u ch���n ��i h���c ��� Ph��p, th�� m��nh bu���c s��� ph���i ��i h���c ti���ng Ph��p. Kh��ng c���n n��i qu�� gi���i, nh��ng ch���c ch���n sau 2 n��m h���c ��� Ph��p, m��nh s��� bi���t th��m m���t ng��n ng��� m���i, ngo��i Anh v�� Vi���t.
Anh
T���i sao l�� Anh?
M��nh kh��ng h��� ngh�� m��nh s��� �����n Anh. V�� khi �����n London c��ch ����y 3 n��m, m��nh kh��ng c�� ���n t�����ng t���t l���m ��� th��nh ph��� n��y, d�� v���n c�� ng�����i b���o: ���A bad day in London is still better than a good day somewhere else���. London l�� m���t th��nh ph��� hay ho, ch���c ch���n th���, v�� nh���ng c��ng tr��nh l���ch s���, b��� d��y v��n h��a v�� m���t v��� �����p c��� k��ch ho��ng gia. Khi m��nh n��i v���a nh���n �������c h���c b���ng ��� Anh, m���t ch��� ���� n��i ngay v���i m��nh: ���N�����c Anh r���t hay, em s��� h���c �������c r���t nhi���u v��� v��n h��a���. Ch��� say s��a ng���i k��� cho m��nh v��� v��n h��a tr�� chi���u c���a Anh, v��� s��� l���ch l��m, v��� s��� tinh t��� kh�� c�����ng. So s��nh ng��y ng�� th��� n��y, n�����c Anh ��� ���ho��ng tri���u c����ng th������ nh�� c��� ���� Hu��� c���a m��nh. Ng�����i Hu��� k��� t��nh, t��� m���, ��i nh��� n��i kh��� c�����i duy��n, l��m g�� c��ng c�� l���p lang kh��o l��o. Ng�����i Nam th�� v���n l�� d��n di c�� sau n��y, th��nh ra c��i g�� c��ng d��� d��i, x���i l���i, n��i chuy���n ch���ng c��u n��� tr�����c sau. C�� l��� n�����c Anh gi���ng Hu���, c��n n�����c M��� gi���ng mi���n Nam. Ng�����i Anh v���n b��� mang ti���ng l�� b���o th��� v�� l���nh l��ng. Nh��ng s��� tinh t��� c���a c��c l���p lang v��n h��a, �������c b���i �����p b���i chi���u d��y l���ch s���, r�� r��ng c�� m���t s��� thu h��t kh��ng th��� t���. ��i���u th��� hai, t��i �������c nghe l�� �����n Anh ����� trau d���i ng��n ng���. B���n t��i c��� nh���t nh���t gi���ng Anh th���t sexy. C�� nh��n t��i, v�� l�� fan c���a TV Show M��� n��n chuy���n sang nghe British Accents, t��i c�� ph���n h��i l��� l���m. Ng�����i Anh n��i, t��i c�� c���m gi���m, accent kh��ng m���nh nh�� ng�����i M��� v�� c�� ph���n luy���n l��y cho n��n h��i kh�� nghe (�����i v���i t��i). Nh��ng, kh��ng th��� ph��� nh���n, gi���ng Anh thanh l���ch h��n gi���ng M���. T��i tr���m ngh�� c�� khi sau 1 n��m h���c ��� Anh, t��i c��ng c�� kh��� n��ng th��nh ng�����i sexy v�� thanh l���ch (��i���u tr�����c gi��� t��i ch��a c��).
C�� h���i h��� tr��� t��i ch��nh
C��c tr�����ng ��� Anh r���t hay cho h���c b���ng, nh��ng l���i r���t hi���m c�� h���c b���ng to��n ph���n (h���c ph�� + sinh ho���t ph��). T��i kh��ng ����� c���p �����n h���c b���ng ch��nh ph��� Chevening, nh��ng sau khi t��m hi���u ti��u ch��, t��� x��c �����nh m��nh kh��ng ph�� h���p n��n t��i c��ng kh��ng t��m hi���u th��m. Tuy nhi��n v���n c�� ngo���i l���, nh�� m��nh ���� apply v��o University of Westminster. Tr�����ng c�� h���c b���ng to��n ph���n c��� sinh ho���t ph�� cho sinh vi��n n�����c ngo��i v�� m���c h���c b���ng nh��n ra r���t h��o ph��ng, c�� th��� gi��p c��c b���n kh��ng c�� ��i���u ki���n gia ����nh v���n theo h���c �������c.N�����c Anh r���t �����t �����. Nh���t l�� d���o g���n ����y v���i c��c d��� lu���t th���t ch���t c��c quy���n l���i c���a du h���c sinh, t��ng ph�� visa, v.v��� khi���n n�����c Anh b���t h���p d���n h��n r���t nhi���u. V��, n���u b���n n��o c�� �� �����nh ��� l���i l��m vi���c hay �����nh c�� sau khi h���c th�� n��n ch���n m���t qu���c gia c�� ch��nh s��ch tho��ng h��n, nh��: New Zealand hay Finland. M���c chi ph�� c�� khi c��n r��� h��n nhi���u l���n. Nh��ng b�� l���i, master ��� Anh ch��� h���c m���t 1 n��m, n���u t��nh to��n ra th�� c��ng ��� m���c gia ngang t���m vi���c h���c master 2 n��m ��� c��c qu���c gia kh��c. N���u b���n th��ch h���c nhanh ti���t ki���m th���i gian, v��� n�����c ki���m ti���n hay l���y ch���ng/v��� th�� Anh l�� s��� l���a ch���n s��ng su���t. C��n n���u thu���c tr�����ng ph��i ch���m r��i th��ch rong ch��i t���n h�����ng ng��y d��i th��ng r���ng, th�� n��n ch���n h���c 2 n��m ��� m���t qu���c gia kh��c.
Kh�� kh��n?
C��c tr�����ng ��� Anh cho qu�� ��t h���c b���ng to��n ph���n, chi ph�� l���i qu�� �����t �����. Vi���c h���c 1 n��m d�� th��� n��o t��nh ra v���n l�� m���t th���i gian ng���n. V�� m��nh th���y 1 n��m tr��i qu�� r���t nhanh. Kh��ng th��� tranh vi���c ����� l���i c���m gi��c thi���u thi���u, ng���n ng���n c��� v��� tr���i nghi���m s���ng l���n ki���n th���c t��ch l��y. ��i���u tr��n l�� quan ��i���m c�� nh��n, m��nh s��� ki���m ch���ng, x��c nh���n sau 1 n��m th���c s��� h���c t���p ��� Anh v���y. -------------------
T��m l���i, ���� l�� 3 y���u t��� m��nh ph��n t��ch khi quy���t �����nh ch���n �����n 1 �����t n�����c h���c: . M��nh th��ch g�� ��� �����t n�����c ����? C�� h���i h��� tr��� t��i ch��nh th��� n��o? ��i���m n��o s��� khi���n m��nh kh�� s���ng ��� ����?
B��i vi���t tr��n ch��� c�� gi�� tr��� tham kh���o, v�� nh���ng c��i m��nh cho l�� kh�� kh��n ����i khi l���i l�� ��i���u thu h��t b���n v�� ng�����c l���i. M��nh ch��� hy v���ng b��i vi���t tr��n l�� 1 g���i �� ����� c��c b���n b���t �����u ng���i t��m hi���u (qua Google, qua c��c anh ch��� ��i tr�����c) ����� hi���u h��n v��� n��i m��nh s��� �����n: H���c v�� S���ng.
Ph���n 3: Apply h���c b���ng
V��� c��c b�����c ����� t��m ki���m v�� apply h���c b���ng
Tr��n tr���ng c���m ��n!
----------------------------
Ph���n tr�����c
Ph���n 1: H���c g��?
C��c b�����c x��c �����nh ng��nh h���c m��nh mu���n theo ��u���i (M��nh s��� ��i s��u v��� c��c ng��nh Kinh T���)
http://danghuynhmaianh.blogspot.com/2...
��� ph���n 1, m��nh c�� trao �����i ch��t ��t v��� m���t �����nh h�����ng v�� t��m hi���u xem ch��nh b���n th��n m��nh mu���n ��i theo con �������ng n��o. Trong ph���n n��y, m��nh s��� n��i v��� c�� h���i h���c b���ng v�� ph��n t��ch c��c ��i���m l���i h���i c���a vi���c du h���c t���i 3 n�����c: Anh, Ph��p, M���. ����y �����u l�� 3 n��i m��nh ���� th��� apply trong t���m 1 n��m v���a qua. T��nh c��� c��� 3 �����t n�����c n��y, m��nh �����u ���� ��i qua n��n c��ng c�� c��c ���n t�����ng nh���t �����nh. Hy v���ng l�� v���i s��� ��a d���ng b���i tinh th���n ���Th��ch ����� th������ c���a m��nh s��� ��em �����n cho c��c b���n s��� so s��nh �����i chi���u t����ng �����i m���i m��� v��� vi���c du h���c.
M���
T���i sao l�� M���?
D�� th��� n��o, t��� quan ��i���m c�� nh��n, m��nh v���n th���y M��� l�� �����t n�����c t���t nh���t v��� gi��o d���c v�� nghi��n c���u. M��nh t���ng h���c ��� M��� trong 5 tu���n, ���n t�����ng c���a m��nh v��� �����t n�����c n��y r���t t���t, l�� m���t n��i tuy���t v���i ����� h���c t���p. V�� ng�����i M���, h��� c�� nh���ng t��� ch���t ����� kh��ch l��� s��� h���c h���i v�� s��ng t���o: Ch��� ngh��a c�� nh��n c���a ng�����i M��� th��c �����y ng�����i ta v����n l��n kh��ng ng���ng, s���ng cho ch��nh m��nh, h���c cho ch��nh m��nh, n��� l���c v�� ch��nh m��nh (thay v�� l�� v�� cha, v�� m���). Y��u m���n v�� c��� v�� s��� kh��c bi���t c��ng l�� m���t s���n ph���m c���a ch��� ngh��a c�� nh��n ����, l�� ch��nh m��nh, kh��ng c���n qu�� quan t��m vi���c m���i ng�����i xung quanh ngh�� g�� v��� m��nh (Ki���u ��� Vi���t Nam ch��� c���n b���n t��nh c��� th��ch-ph��t-bi���u trong gi��� h���c m���t ch��t l�� ����m ����ng n��o ���� g��n cho m��c th��ch-m��u-m��). S��ng ph���ng v�� c���nh tranh, h���c ��� M��� (nh���t l�� ng��nh Kinh T���) l�� m���t h��nh tr��nh m���t m���i kh��ng ng���ng v�� ��p l���c kinh kh���ng. Nh��ng t���t c��� nh���ng ��i���u ���� s��� �����y b���n ra ngo��i nh���ng gi���i h���n c���a b���n th��n. C�� nh���ng ng�����i th��ch nh��n nh��, c�� nh���ng ng�����i th��ch tr��� n��n ki���t xu���t (c��ng c�� khi th��nh ki���t s���c). N�����c M��� ph�� h���p cho nh���ng ng�����i theo tinh th���n ���No challenge. No fun���.
����y l�� �����t n�����c ���h���p ch���ng qu���c���. ��i���m nh�����c l�� kh��ng c�� m���t n���n t���ng v��n h��a �����c tr��ng l��u �����i v�� gi��u l���ch s���. Nh��ng, ��u ��i���m l�� v�� n�����c M��� tr��� trung n��n c���i m��� v�� d��� ch���p nh���n. Trong c��� 3 �����t n�����c ����� c���p trong b��i n��y, t��i ngh�� n�����c M��� s��� d��� ch���u v�� th��n thi���n nh���t. M���c s���ng kh��ng qu�� �����t ����� nh�� ��� Anh, ng�����i ng�����i n��i ti���ng Anh ��� Gi���ng Anh- M��� nh��n chung v���n d��� nghe h��n so v���i gi���ng Anh-Anh.
C�� h���i h��� tr��� t��i ch��nh: Scholarship = Assistantship
M��nh s��� kh��ng n��i v��� Fullbright, v�� h���c b���ng n��y ���� qu�� n���i ti���ng v�� ch��� c���n google b���n s��� t��m ra nhi���u b��i chia s���. Fullbright y��u c���u 2 n��m kinh nghi���m t��� ng��y t���t nghi���p, m�� m��nh l���i mu���n ��i h���c c��ng s���m c��ng t���t. N��n m��nh kh��ng t��m hi���u v��� Fullbright m�� ch��� tham kh���o c��c c�� h���i h���c b���ng t��� tr�����ng.
����y l�� �����t n�����c �����u ti��n m��nh t��m hi���u. ��i���m ng���c nhi��n �����u ti��n l�� khi t��m v��� c��c kh��a h���c Kinh T��� sau �����i h���c th�� ��a ph���n c��c tr�����ng kh��ng c�� kh��a master. Th���c ch���t, l�� h���u h���t c��c tr�����ng �����u t��ch h���p master v��o m���t ch����ng tr��nh doctoral program (����o t���o ti���n s��), trong ���� ng�����i h���c s��� theo h���c 5 n��m (chia th��nh 2 n��m h���c ki���n th���c n���n, t����ng ������ng master v�� 3 n��m ��i v��o nghi��n c���u). ���� l�� l�� do v�� sao h���c Kinh T��� ��� M��� m���t 5 n��m, trong khi ��� nh���ng n��i kh��c ch��� m���t 3 n��m. V�� v�� v���y c���m t��� ���tuy���n th���ng v��o ch����ng tr��nh ti���n s����� m�� m���i ng�����i th�����ng d��ng c�� ph���n h��i �������� cao h��a��� s��� th���t, v�� ����ng ngh��a ���� l�� ch����ng tr��nh ����o t���o 2 trong 1.
N��i nh�� v���y kh��ng c�� ngh��a vi���c �������c nh���n v��o 1 ch����ng tr��nh Ti���n S�� Kinh T��� l�� ����n gi���n ��� M���. ��a s��� c��c b���n v���a h���c �����i H���c xong v��o h���c th���ng PhD �����u c�� 1 s��� �����nh h�����ng c���c k��� v���ng ch���c t��� r���t s���m, ��� c��c n��m cu���i ��H h��� ch��� �����ng ����ng k�� h���c c��c t��n ch��� m���t v��i m��n cao c���p ��� b���c master v�� PhD. D���a v��o ����� kh�� c��c m��n b���n ch���n, h��� s��� �������c ch���n v��o c��c ch����ng tr��nh PhD. ��� Vi���t Nam, d�����ng nh�� ch��ng ta kh��ng c�� qu�� nhi���u s��� l���a ch���n v�� k��m ch��� �����ng trong vi���c m��nh c���n h���c c��i g�� v�� kh��ng c���n h���c c��i g��, ch����ng tr��nh h���c l���i cung c���p kh��ng ����� ki���n th���c v��� �����nh l�����ng cho n��n ch��� c�� c��c tr�����ng h���p hy h���u c���c k��� xu���t ch��ng m���i �������c nh���n l��n th���ng (�����i v���i ng��nh Kinh T���, c��n c��c ng��y KTTN nh��n chung c��c b���n s��� xin th���ng v��o ch����ng tr��nh n��y d��� h��n). Ngay c��� khi b���n c�� Master r���i th�� v���n ph���i h���c l���i cho ����� c��� 5 n��m, c��ng c�� tr�����ng h���p xin �����c c��ch b��� qua 2 n��m n���n t���ng ����� thi Qualify, l�� k��� thi sau 2 n��m �����u c���a PhD ����� xem b���n c�� ����� ki���n th���c b�����c v��o giai ��o���n nghi��n c���u kh��ng. Th���y m��nh b���o ch���n h���c ti���n s�� Kinh T��� ��� M��� l�� 1 s��� h��nh x��c (kh��ng bi���t c��c ng��nh kh��c th��� n��o). V�� sau 2 n��m c��y b���a, �����i v���i ng��nh Kinh T��� h���t s���c c���nh tranh th�� c�� tr�����ng 50% s��� r���t k��� thi Qualify n��y.
M��nh n��i nhi���u nh�� v���y v��� vi���c h���c PhD Kinh T��� ��� M���, v�� ��� M��� kh��ng c�� xu h�����ng cho h���c b���ng. C���m t��� m���i ng�����i hay n��i l�� ���h���c b���ng��� M��� th���c ch���t l�� h��nh th���c Teaching Assistant (Tr��� gi���ng) ho���c Research Assistant (Tr��� l�� nghi��n c���u). B���n �������c nh���n v��o c��c v��� tr�� v�� tr�����ng mi���n h���c ph�� v�� tr��� ti���n sinh ho���t ph�� cho c��c b���n, g���n nh�� m���t h��nh th���c tr��� l����ng. ���� l�� c��i hay trong v��n h��a M���, ngh��a l�� ng�����i ta kh��ng cho kh��ng b���n c��i g��. ���Mi���ng pho-m��t mi���n ph�� ch��� c�� trong c��i b���y chu���t���. B���n ph���i l��m vi���c (l��m vi���c r���t v���t v���) ����� nh���n �������c b���t k��� ��i���u g�� t��� ng�����i kh��c. V�� ch��� khi b���n �������c nh���n v��o ch����ng tr��nh PhD th�� b���n m���i ����� n��ng l���c v�� ph���m ch���t �����m nhi���m c��c v��� tr�� n��y. C�� r���t ��t v��� tr�� TA (Teaching Assistant) v�� RA (Research Assistant) �������c trao cho h���c vi��n master, m���t ph���n c��ng v�� th���i gian h���c c��ng ng���n n��n kh��ng �������c ��u ti��n.
M��nh c�� c���m gi��c ng�����i M��� quan ��i���m th��� n��y: N���u b���n mu���n ��i l��m ki���m ti���n, b���n kh��ng c���n bi���t qu�� nhi���u n��n ch��� h���c master l�� �����. V�� v���y, r���t hi���m c��c kh��a master c���a M��� cho h���c b���ng. N���u b���n mu���n ��i h���c v�� m���c ����ch nghi��n c���u s��u v�� tham gia gi���ng d���y, b���n s��� theo h���c c��c l�� thuy���t h��n l��m ngay t��� �����u, ngh��a l�� ��i theo PhD 5 n��m (v���i 2 n��m �����u trang b��� ki���n th���c). V��, v�� b���n ��i h���c kh��ng v�� ���ti���n���, b���n ��ang hy sinh tu���i thanh xu��n cho khoa h���c v�� gi��o d���c, b���n x���ng ����ng �������c h��� tr��� v��� t��i ch��nh.
Th��� cho n��n, m��nh th���y c�� nhi���u ng�����i kh��ng g���i l�� qu�� ��am m�� ng��nh h���c, kh��ng qu�� khao kh��t ki���n th���c, kh��ng ch���c m��nh c�� ����� ki��n nh���n, s���c l���c v�� kh��� n��ng ����� chi���n �����u trong 5 n��m kh��ng. Nh��ng v�� PhD d��� �������c h���c b���ng (T���m g���i th��� d�� t��nh ch���t n�� kh��ng ph���i h���c b���ng) c��n master th�� g���n nh�� qu�� hi���m, h��� v���n apply v��o c��c ch����ng tr��nh PhD. Ch��nh m��nh c��ng t���ng c�� l��c ngh�� nh�� th��� cho �����n khi nh���n ra ����� 1 SV Kinh T��� Vi���t Nam �������c nh���n th���ng v��o PhD ��� M��� l�� qu�� kh�� (m��nh n��i ri��ng ng��nh Kinh T���, c��c ng��nh kh��c th�� chuy���n n��y kh��ng h��� hi���m). Nh���t l�� 1 SV ch��� v���a c�� �����nh h�����ng r�� r��ng nh�� m��nh. N��n m��nh ch���n l���c v�� apply v��o 1 v��i ch����ng tr��nh master hi���m hoi m�� m��nh bi���t c�� c���p TA v�� RA cho h���c vi��n, ����n c��� l��: NIU (Northern Illinois University), m��nh �������c nh���n v��o tr�����ng n��y nh��ng kh��ng nghe th��ng tin g�� v��� Assistantship (g���m TA v�� RA). X��t ra k���t c���c n��y kh�� h���p l��, v�� TA v�� RA l�� c��ng vi���c (kh��ng ph���i h���c b���ng), c��ch ng�����i ta tuy���n ch���n nh�� c��ch ng�����i ta tuy���n d���ng vi���c l��m: Ch���n ng�����i c�� kinh nghi���m, v�� kinh nghi���m ph���i li��n quan. TA th�� c���n ng�����i ���� c�� kinh nghi���m gi���ng d���y tr�����c ����y. RA th�� l�� ng�����i t���ng tham gia h��� tr��� nhi���u nghi��n c���u. M��nh c��ng c�� nhi���u tr���i nghi���m, nh��ng to��n tr���i nghi���m kh��ng li��n quan, ��� th���i ��i���m ����. N��n vi���c kh��ng �������c Assistantship l�� t���t y���u.
Qu�� kh��
Y��u c���u v��� GRE/GMAT ����� �������c nh���n v��o c��c ch����ng tr��nh sau �����i h���c ��� M��� qu��� l�� m���t r��o c���n l���n khi���n r���t nhi���u ng�����i g���ch ngay M��� ra kh���i danh s��ch l���a ch���n c���a m��nh. TOELF ch���ng ch��� y��u c���u v��� Anh V��n �������c ��a chu���ng ��� M��� c��ng kh�� h��n IELTS. Hi���n nay, TOELF v�� IELTS �������c ch���p nh���n ngang nhau, c��c tr�����ng ��� M��� c��ng ch���p nh���n IELTS nh��ng d�� nhi��n v���n c�� c��c y��u t��� ���k��� th������ m�� t��i s��� ����� c���p trong b��i sau. C��ch th���c g���i h��� s�� v�� c��c y��u c���u kh��c ����� �����m b���o v��� m���t ch��nh x��c v�� x��c th���c khi apply v��o M��� c��ng ph���c t���p, nhi��u kh�� v�� kh�� m���t c��ng (S��� n��i trong ph���n 3).
Ph��p
T���i sao l�� Ph��p?
Ph��p, nh�� v��i qu���c gia kh��c ��� Ch��u ��u, ���� c�� ch��nh s��ch mi���n gi���m h���c ph��. ��i���u ���� th���t h��o ph��ng v�� l�� m���t thu���n l���i to l���n cho c��c b���n du h���c sinh mu���n �����n Ch��u ��u. ��a s���, c��c tr�����ng ��� Ph��p c�� m���t h���c ph�� g���n nh�� cho kh��ng: 200-300 EUR/n��m. V�� c��c kh��a h���c c�� m���c h���c ph�� n��y �������c gi���ng b���ng ti���ng Ph��p. C��c kh��a h���c gi���ng b���ng ti���ng Anh th�� h���c ph�� bi���n thi��n kinh kh���ng, t��� 10.000 EUR/n��m tr��� l��n. Nh��ng, m��nh c�� bi���t 1 s��� tr�����ng l���n �������c nh�� n�����c h��� tr��� theo ch��nh s��ch bi���n c��c tr�����ng n��y tr��� th��nh c��c trung t��m ����o t���o c���nh tranh v���i c��c ch����ng tr��nh ti���n s�� ��� M���. C��� th���, ��� Paris School of Economics (Paris, Sorbonne) v�� Toulouse Economics School th�� theo m��nh bi���t m���c h���c ph�� c��ng trong t���m 250-350 EUR/n��m n��n v���n c���c k��� h���p l�� ����� theo h���c. Ranking c���a 2 tr�����ng n��y c��ng �����u r���t cao. N��n n���u �������c nh���n v��o h���c ��� c��c tr�����ng n��y th�� c�� ph���n c��n t���t h��n �������c nh���n v��o PhD program ��� m���t tr�����ng th�����ng th�����ng ��� M���.
��i���m thu h��t l�� n�����c Ph��p �����p. L���i s���ng c���a ng�����i Ph��p l���i theo ki���u r���t t���n h�����ng. N���u h���c ��� c��c th��nh ph��� nh��� nh�� Toulouse th�� chi ph�� s��� c���c k��� h���p l��. ��� Ch��u ��u, m���t ��i���m h���p d���n kh��ng th��� b��� qua l�� b���n c�� th��� ��i du l���ch kh���p Ch��u L���c n��y. ��a s��� du h���c sinh ��� Ph��p �������c ch��nh ph��� h��� tr��� ch��� ���, b���n c�� th��� ����ng k�� th��ng qua website. Ngay c��� khi h���c ��� m���t th��nh ph��� �����t ����� nh�� Paris, th�� n���u t��nh ti���t ki���m nh���t, m��nh ch��� c���n nh��� v��� cha m��� h��� tr��� th��m t���m 5,000 EUR cho 1 n��m h���c.
Cu���i c��ng, d�� bao ng�����i ���� �����n v�� th���t v���ng v�� Paris (m��nh c��ng ���� t���ng), nh��ng sau ���� th�� Paris v���n l�� th��nh ph��� khi���n m��nh m�� say. Paris nh�� m���t ng�����i ph��� n��� �����p ng���i h��t thu���c trong qu��n bar, s���c m��i thu���c, ph��ng t��ng, su���n s��, nh���ch nh��c v�� b�� b���i, nh��ng c��ng quy���n r��, �����p v�� th��. S���ng gi���a Paris nh�� s���ng gi���a m���t b���n nh���c d��u d���t, �����y say m�� kh��ng bao gi��� d���t.
C�� h���i h��� tr��� t��i ch��nh
N��m v���a qua, m��nh c�� apply v�� �������c nh���n v��o ch����ng tr��nh Master 1 ��� Paris School of Economics (PSE). ��� Ph��p, Master chia th��nh Master 1 v�� Master 2. Sau master 1, ai c��n ch�� th�� h���c h��nh mu���n h���c s��u h��n ����� ��i theo h�����ng h���c thu���t th�� s��� theo ��u���i ti���p Master 2. ��� PSE th�� x��t tuy���n ri��ng Master 1 v�� Master 2. Kh��ng c�� h���c b���ng v�� theo tr�����ng m���c h���c ph�� ���� ���� qu�� th���p v�� ����ng ngh��a mang t��nh t�����ng tr��ng r���i. Nh��ng tr�����ng c�� c���p grants cho sinh vi��n t��� c��c n�����c ��ang ph��t tri���n, ch��� cho ng��nh Economic Public Policies Development. M��nh �������c nh���n v��o ng��nh n��y v�� ��ang ch��� x��t grants ti���p (Nh���n v��o v�� x��t grants l�� 2 giai ��o���n kh��c nhau). Nh��ng, m���c grant c��ng r���t th���p ch��� 300 EUR/th��ng nh���m h��� tr��� sinh ho���t ph��, m��nh kh��ng c�� ��i���u ki���n t��i ch��nh b���i �����p ph���n c��n l���i, n��n m��nh reject v�� ch���n h���c ��� Anh. M��nh th���t s��� r���t th��ch �������c h���c ��� PSE v�� ��� ����y m��nh s��� c�� c�� h���i h���c trong m��i tr�����ng r���t t���t, �������c g���p nhi���u gi��o s�� gi���i v�� Paris th�� �����p v�� �����y ���p k��� ni���m. Nh��ng v�� ��i���u ki���n t��i ch��nh kh��ng cho ph��p n��n m��nh kh��ng th��� theo h���c ��� PSE (b��y gi���).
N���u apply v��o giai ��o���n cu���i n��m t���m th��ng 11-12 (M��nh apply kh��ng ����ng giai ��o���n n��y n��n kh��ng �������c x��t Effeil), khi h��� s�� c���a b���n ����� t���t, tr�����ng s��� g���i mail h���i b���n v��� vi���c c�� mu���n tr�����ng ti���n c��� l��n h���c b���ng Effeil kh��ng, ����y l�� h���c b���ng ch��nh ph��� Ph��p c���c k��� danh gi�� v�� h��o ph��ng.
Kh�� kh��n?
M��nh ngh�� l�� ng��n ng���. Khi �����n Ph��p, d�� ��� Paris, m��nh v���n th���y r���t nhi���u ng�����i kh��ng n��i (ho���c kh��ng th��ch n��i ti���ng Anh). �����n c��� c��c b���n h�����ng d���n trong nh�� h��ng v�� c��c n��i c��ng c���ng c��ng to��n b���ng ti���ng Ph��p. N��n ���n t�����ng �����u ti��n c���a m��nh khi �����n Ph��p l��: ���Ch��, sau n��y m�� c�� ��i h���c ��� ����y th�� s��� th��� th��ch ����y!���. R��o c���n ng��n ng��� s��� khi���n b���n g���p nhi���u kh�� kh��n trong vi���c h��a nh���p cu���c s���ng, t��m vi���c l��m th��m. D�� cho ch����ng tr��nh h���c b���ng ti���ng Anh, nh�� ��� Paris v�� Toulouse Econ School th�� m��nh ngh�� ti���ng Anh accent Ph��p c��ng kh��ng d��� nghe. C�� �����a b���n m��nh n��i vui th��� n��y l�� n�� b��� h���n ch��� h���c h��nh ��� Ph��p v�� b�����c v��o th�� vi���n �����n �� s��ch v��� xung quanh �����u b���ng ti���ng Ph��p. N��i vui vui th���, ch��� n���u b���n mu���n h���c th�� m���t l�� l��n m���ng ki���m t��i li���u ti���ng Anh, hai l�� �����u t�� h���c lu��n ti���ng Ph��p. Nh��ng, k��� ����� th���y, khi b���n ch���n m���t �����t n�����c, b���n kh��ng ch��� �����n ����� h���c, b���n �����n ���� ����� s���ng n���a.
M���t kh��c, th�� kh�� kh��n ���� c�� th��� xem l�� c�� h���i hi���m c��. M��nh ���� ngh�� l�� hi���m khi n��o m��nh ngh�� �����n chuy���n h���c th��m 1 ng��n ng��� kh��c, n���u c�� h���c c��ng kh��ng c�� ��i���u ki���n trau d���i. N���u ch���n ��i h���c ��� Ph��p, th�� m��nh bu���c s��� ph���i ��i h���c ti���ng Ph��p. Kh��ng c���n n��i qu�� gi���i, nh��ng ch���c ch���n sau 2 n��m h���c ��� Ph��p, m��nh s��� bi���t th��m m���t ng��n ng��� m���i, ngo��i Anh v�� Vi���t.
Anh
T���i sao l�� Anh?
M��nh kh��ng h��� ngh�� m��nh s��� �����n Anh. V�� khi �����n London c��ch ����y 3 n��m, m��nh kh��ng c�� ���n t�����ng t���t l���m ��� th��nh ph��� n��y, d�� v���n c�� ng�����i b���o: ���A bad day in London is still better than a good day somewhere else���. London l�� m���t th��nh ph��� hay ho, ch���c ch���n th���, v�� nh���ng c��ng tr��nh l���ch s���, b��� d��y v��n h��a v�� m���t v��� �����p c��� k��ch ho��ng gia. Khi m��nh n��i v���a nh���n �������c h���c b���ng ��� Anh, m���t ch��� ���� n��i ngay v���i m��nh: ���N�����c Anh r���t hay, em s��� h���c �������c r���t nhi���u v��� v��n h��a���. Ch��� say s��a ng���i k��� cho m��nh v��� v��n h��a tr�� chi���u c���a Anh, v��� s��� l���ch l��m, v��� s��� tinh t��� kh�� c�����ng. So s��nh ng��y ng�� th��� n��y, n�����c Anh ��� ���ho��ng tri���u c����ng th������ nh�� c��� ���� Hu��� c���a m��nh. Ng�����i Hu��� k��� t��nh, t��� m���, ��i nh��� n��i kh��� c�����i duy��n, l��m g�� c��ng c�� l���p lang kh��o l��o. Ng�����i Nam th�� v���n l�� d��n di c�� sau n��y, th��nh ra c��i g�� c��ng d��� d��i, x���i l���i, n��i chuy���n ch���ng c��u n��� tr�����c sau. C�� l��� n�����c Anh gi���ng Hu���, c��n n�����c M��� gi���ng mi���n Nam. Ng�����i Anh v���n b��� mang ti���ng l�� b���o th��� v�� l���nh l��ng. Nh��ng s��� tinh t��� c���a c��c l���p lang v��n h��a, �������c b���i �����p b���i chi���u d��y l���ch s���, r�� r��ng c�� m���t s��� thu h��t kh��ng th��� t���. ��i���u th��� hai, t��i �������c nghe l�� �����n Anh ����� trau d���i ng��n ng���. B���n t��i c��� nh���t nh���t gi���ng Anh th���t sexy. C�� nh��n t��i, v�� l�� fan c���a TV Show M��� n��n chuy���n sang nghe British Accents, t��i c�� ph���n h��i l��� l���m. Ng�����i Anh n��i, t��i c�� c���m gi���m, accent kh��ng m���nh nh�� ng�����i M��� v�� c�� ph���n luy���n l��y cho n��n h��i kh�� nghe (�����i v���i t��i). Nh��ng, kh��ng th��� ph��� nh���n, gi���ng Anh thanh l���ch h��n gi���ng M���. T��i tr���m ngh�� c�� khi sau 1 n��m h���c ��� Anh, t��i c��ng c�� kh��� n��ng th��nh ng�����i sexy v�� thanh l���ch (��i���u tr�����c gi��� t��i ch��a c��).
C�� h���i h��� tr��� t��i ch��nh
C��c tr�����ng ��� Anh r���t hay cho h���c b���ng, nh��ng l���i r���t hi���m c�� h���c b���ng to��n ph���n (h���c ph�� + sinh ho���t ph��). T��i kh��ng ����� c���p �����n h���c b���ng ch��nh ph��� Chevening, nh��ng sau khi t��m hi���u ti��u ch��, t��� x��c �����nh m��nh kh��ng ph�� h���p n��n t��i c��ng kh��ng t��m hi���u th��m. Tuy nhi��n v���n c�� ngo���i l���, nh�� m��nh ���� apply v��o University of Westminster. Tr�����ng c�� h���c b���ng to��n ph���n c��� sinh ho���t ph�� cho sinh vi��n n�����c ngo��i v�� m���c h���c b���ng nh��n ra r���t h��o ph��ng, c�� th��� gi��p c��c b���n kh��ng c�� ��i���u ki���n gia ����nh v���n theo h���c �������c.N�����c Anh r���t �����t �����. Nh���t l�� d���o g���n ����y v���i c��c d��� lu���t th���t ch���t c��c quy���n l���i c���a du h���c sinh, t��ng ph�� visa, v.v��� khi���n n�����c Anh b���t h���p d���n h��n r���t nhi���u. V��, n���u b���n n��o c�� �� �����nh ��� l���i l��m vi���c hay �����nh c�� sau khi h���c th�� n��n ch���n m���t qu���c gia c�� ch��nh s��ch tho��ng h��n, nh��: New Zealand hay Finland. M���c chi ph�� c�� khi c��n r��� h��n nhi���u l���n. Nh��ng b�� l���i, master ��� Anh ch��� h���c m���t 1 n��m, n���u t��nh to��n ra th�� c��ng ��� m���c gia ngang t���m vi���c h���c master 2 n��m ��� c��c qu���c gia kh��c. N���u b���n th��ch h���c nhanh ti���t ki���m th���i gian, v��� n�����c ki���m ti���n hay l���y ch���ng/v��� th�� Anh l�� s��� l���a ch���n s��ng su���t. C��n n���u thu���c tr�����ng ph��i ch���m r��i th��ch rong ch��i t���n h�����ng ng��y d��i th��ng r���ng, th�� n��n ch���n h���c 2 n��m ��� m���t qu���c gia kh��c.
Kh�� kh��n?
C��c tr�����ng ��� Anh cho qu�� ��t h���c b���ng to��n ph���n, chi ph�� l���i qu�� �����t �����. Vi���c h���c 1 n��m d�� th��� n��o t��nh ra v���n l�� m���t th���i gian ng���n. V�� m��nh th���y 1 n��m tr��i qu�� r���t nhanh. Kh��ng th��� tranh vi���c ����� l���i c���m gi��c thi���u thi���u, ng���n ng���n c��� v��� tr���i nghi���m s���ng l���n ki���n th���c t��ch l��y. ��i���u tr��n l�� quan ��i���m c�� nh��n, m��nh s��� ki���m ch���ng, x��c nh���n sau 1 n��m th���c s��� h���c t���p ��� Anh v���y. -------------------
T��m l���i, ���� l�� 3 y���u t��� m��nh ph��n t��ch khi quy���t �����nh ch���n �����n 1 �����t n�����c h���c: . M��nh th��ch g�� ��� �����t n�����c ����? C�� h���i h��� tr��� t��i ch��nh th��� n��o? ��i���m n��o s��� khi���n m��nh kh�� s���ng ��� ����?
B��i vi���t tr��n ch��� c�� gi�� tr��� tham kh���o, v�� nh���ng c��i m��nh cho l�� kh�� kh��n ����i khi l���i l�� ��i���u thu h��t b���n v�� ng�����c l���i. M��nh ch��� hy v���ng b��i vi���t tr��n l�� 1 g���i �� ����� c��c b���n b���t �����u ng���i t��m hi���u (qua Google, qua c��c anh ch��� ��i tr�����c) ����� hi���u h��n v��� n��i m��nh s��� �����n: H���c v�� S���ng.
Ph���n 3: Apply h���c b���ng
V��� c��c b�����c ����� t��m ki���m v�� apply h���c b���ng
Published on July 25, 2015 02:48
No comments have been added yet.
Đặng Huỳnh Mai Anh's Blog
- Đặng Huỳnh Mai Anh's profile
- 55 followers
Đặng Huỳnh Mai Anh isn't a Goodreads Author
(yet),
but they
do have a blog,
so here are some recent posts imported from
their feed.

