ข้อเข่าเสื่อม (Knee Osteoarthritis) คือภาวะที่กระดูกอ่อนผิวข้อเข่าเสื่อมสภาพ ทำให้เกิดการเสียดสีกันของกระดูกในข้อ ส่งผลให้เกิดอาการปวด บวม เคลื่อนไหวลำบาก และข้อฝืดในช่วงเช้า มักเกิดในกลุ่มผู้สูงอายุ หรือผู้ที่ใช้งานข้อเข่าหนักเป็นเวลานาน

 

อาการของข้อเข่าเสื่อม    ปวดเข่า โดยเฉพาะเวลาเดิน หรือลงบันได    ข้อเข่ามีเสียงดังกรอบแกรบขณะเคลื่อนไหว    เข่าบวม หรือมีลักษณะผิดรูป    ข้อฝืดในตอนเช้าหรือนั่งนาน    เคลื่อนไหวลำบาก หรือลุกนั่งยากขึ้นเรื่อย ๆ

 

สาเหตุของข้อเข่าเสื่อม    อายุที่เพิ่มขึ้น    น้ำหนักตัวมาก    การใช้งานข้อเข่าหนัก เช่น ยืน-เดินนาน    พันธุกรรม    การบาดเจ็บที่ข้อเข่าในอดีต

 

แนวทางการ รักษาข้อเข่าเสื่อม การปรับพฤติกรรม    ลดน้ำหนักเพื่อลดแรงกดทับที่ข้อเข่า    หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้องงอเข่าหรือยืนเป็นเวลานาน    ออกกำลังกายเบา ๆ เช่น ว่ายน้ำ ปั่นจักรยาน

 

การทำกายภาพบำบัด    บริหารกล้ามเนื้อรอบข้อเข่า    ใช้เครื่องช่วยพยุงข้อ    ฝึกการเดินที่ถูกต้อง

 

การใช้ยา    ยาแก้ปวด    ยาต้านการอักเสบ    อาหารเสริมบำรุงข้อ เช่น กลูโคซามีน, คอลลาเจน UC-II

 

การฉีดสารเข้าข้อเข่า    กรดไฮยาลูโรนิก (Hyaluronic Acid)    PRP (Platelet Rich Plasma)    สเต็มเซลล์ (ในบางกรณี)

 

การผ่าตัด    ผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเทียม    ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม ทั้งหมดหรือบางส่วน

 

ป้องกันข้อเข่าเสื่อมก่อนเกิด    ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์    ออกกำลังกายสม่ำเสมอแต่พอเหมาะ    หลีกเลี่ยงการนั่งพับเพียบหรือนั่งขัดสมาธินาน ๆ    รับประทานอาหารที่มีแคลเซียมและคอลลาเจนสูง

 

สรุป

ข้อเข่าเสื่อมหรือการรักษาข้อเข่าเสื่อมอาจไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่สามารถควบคุมอาการและชะลอความเสื่อมได้ หากได้รับการดูแลอย่างถูกต้อง หากคุณหรือคนใกล้ตัวเริ่มมีอาการผิดปกติที่ข้อเข่า ควรรีบปรึกษาแพทย์เฉพาะทางเพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาอย่างเหมาะสม