B��c t��i
N��m b��c t��i m�����i hai tu���i, nh�� t��i c�� ng�����i b��� ch��n s���ng.
���� l�� ��ng Hai Vin. ��ng th���t b���i trong cu���c kh���i ngh��a Y��n B��i. L��nh Ph��p v���n d�� man nh�� trong m���i cu���c ����n ��p.
Khi ���� d�� danh ti���ng c��n l��u l���i c���a c��� t��i ���� �����u Ho��ng Gi��p Ti���n S�� 1886 th���i T��� �����c c��ng kh��ng c���u �������c con trai m��nh. C��� t��i t��� quan ��� ���n m���t tr�����c ���� ���� l��u, c��� c��� ��ng c��� b�� �����u quy v��� c���a Ph���t. V���i m���t gia ����nh �������c �������ng d���u��� l�� c�� d��ng m��u n���i lo���n nh�� nh�� t��i th�� ch��a chi���n c�� khi l�� ch���n t���a l��nh nh���t, cu���i �����i.
��ng b�� n���i t��i s���ng �����i thanh b���ch. ��ng l��m quan ��� Th��i B��nh, n��n b��� t��i kh��ng ph���i qu�� Th��i B��nh v���n th��nh b���n n���i kh��� t��� thu��� ba b���n v���i t�����ng Tr���n �����.
D��ng h��� t��i c�� m���t l���i nguy���n k��o d��i n��m �����i, ch��� gi��ng v��o nh���ng ng�����i t��i gi���i kh�� ph��ch nh���t h���. ���� ba th��� k��� nay, m���i �����i �����u c�� m���t ng�����i ��ang ��� �����nh cao quy���n l���c v�� t��i n��ng, s��� b���ng nhi��n t��� quan ��� ���n, ngao du s��n thu���, du l���ch ���� ����y ch���ng m��ng l���i danh.
B�� c��� n���i t��i phi���n mu���n, c��n qu�� tr��� ���� xu���ng t��c v��o ch��a xin b��nh an cho c��� h���. V���n kh��ng ng��n �������c �����i th��� hai, l�� ��ng n���i t��i, ngao du kh���p l���c t���nh, kh���p Nam K���, sang t���n Mi��n, L��o.
M���t ng��y, c��� b�� th���y m���t ph�� m���c l��m l��m tay �����c tay c��a v���n kh��n �����u r��u v��o ch��a m��nh. Th�� ra th���ng ch��u ����ch t��n c���a c���, t���c l�� b��c t��i.
D��� kh��n ra, ng�����i ng���i ng���i, cao 1m75, n���ng 70 kg, c�����i r��ng tr���ng. C��� than, con ��i, cho con ��n h���c l��n sinh vi��n Lu���t, gi��� sao ra n��ng n���i n��y.
B��c t��i n��i, con d���n �����u ��o��n Thanh ni��n sinh vi��n H�� N���i tham gia m��t tinh ��� �����u X���o h��m 1/5 (1938), l���i v���a �������c b���u v��o Ban ch���p h��nh Trung ����ng ��o��n Thanh Ni��n D��n Ch���. N��n gi���c Ph��p ��u���i con kh���i tr�����ng Lu���t. Con ��ang tr��n �������ng c��ng t��c.
�����y l�� l���n cu���i c��ng b��c t��i g���p c���. Ch��a ��� Ki���n An sau th��nh c�� s��� c��ch m���ng. C��� l���i m���t sau ch��u, kh��ng r�� nh���ng n��m cu���i �����i c���a c��� trong ch��a c�� an b��nh n���i kh��ng.
R���i tr�����ng Lu���t, b��c t��i v��� m��� Hi���u s��ch �����ng Xu��n ��� 26 ph��� �����ng Xu��n, th��nh n��i �����u ti��n ph��t h��nh s��ch b��o c���a �����ng C���ng S���n VN. B��c l���y b��t danh H��n Mai c��ng c��c ��ng Tr���n Huy Li���u, ����o Duy K������ vi���t nh���ng b��i ch��nh lu���n ����ng tr��n c��c b��o M���t tr���n d��n ch��� th���i k��� ���� ����� ����� cao quan ��i���m c���a �����ng c���ng s���n.
Khi Li��n X�� k�� hi���p �����c ho�� ho��n v���i H��t-le, b��c t��i tr��� th��nh n���n nh��n �����u ti��n trong �����t kh���ng b��� vu c��o ���C���ng s���n b���t tay v���i Ph��t-x��t���. Trong t�� Ho��� L�� g���n m���t n��m, b��c vi���t m���t b���c th�� t���m bi���t b�� n���i t��i.
B�� t��i kh��ng bi���t c���u con trai �����u l��ng ���� th���t ���ng d���n tinh, tri���t s���n t��� n��m 19 tu���i v���i l�� do, tuy k���t h��n v���i m���t con g��i �����a ch��� ����� l���y v��� b���c ho���t �����ng c��ch m���ng, nh��ng kh��ng mu���n con c��i v�����ng b���n v��o con �������ng ho���t �����ng c��ch m���ng sau n��y.
Ch��� c�� b��� t��i bi���t anh m��nh ���� tri���t s���n. H���i c��n nh���, anh em th��n nhau nh�� b���n b��.
M���t l�� do n���a, b��c t��i mu���n l���ng l��� kh���ng �����nh t��nh y��u duy nh���t v���i c�� ��i Mai, hoa kh��i H���i Th����ng n��m ���y ��� B���c Giang (em ru���t n��� thi s�� Anh Th��).
T��i v���n ch��a h��nh dung n���i l�� t�����ng c��ch m���ng n��o c�� th��� l���n t���i m���c khi���n m���t ng�����i hy sinh c��� cu���c s���ng v�� t��nh y��u, c��� c���a m��nh, c��� c���a cu���c �����i nh���ng ng�����i quanh m��nh.
V����ng Ki���u ��i Mai ��au �����n, cu���i c��ng quy���t �����nh ��i l��m v��� m���t ng�����i ����n ��ng n��m m����i, go�� v���, n��m con, ngh��o. C��ch l��ng qu��n t��nh y��u n��y th���t ����ng s��� v�� qu�� x��t xa. Cho �����n t���n b��y gi��� ���� l�� th��� k��� 21, m���i n��m ng��y 29 T���t, b�� v���n ch��m n��n h����ng l��n b��n th��� ����� th���p v���ng m���i t��nh �����u.
Nh��� lu���t s�� Tr���n V��n Ch����ng (b��� Tr���n L��� Xu��n-����� nh���t phu nh��n sau n��y) gi��p �����, b��c t��i tr���ng ��n, ra t��. Gia ����nh t��i v���n lu��n nh���c t���i ��n b��o ch���a mi���n ph�� c���a lu���t s�� Tr���n V��n Ch����ng.
B���i trong ho��n c���nh ����, b�� n���i t��i ��i kh���p c��c nh�� quen, ai c��ng s��� s���t li��n lu��� c���ng s���n. B��� t��i v�� c��c ch�� b��� ��u���i kh���i nh�� tr���, kh��ng ai d��m ch���a. Ai c��ng s��� d��y v��o! H���i ���� Tr���n V��n Ch����ng l�� lu���t s�� n���i ti���ng v�� uy t��n nh���t H�� N���i.
1941, sau H���i ngh��� c��c t���nh ����ng B���c, b��c t��i b��� b���t l���n n���a, khi ���� b��c ���� l�� U��� vi��n X��� u��� B���c K���. Sau nh���ng c���c h��nh tra t���n, d��� d��� mua chu���c, b��c t��i quy���t �����nh tuy���t th���c, im l���ng gi��� nh���ng b�� m���t c��ng t��c v��� ng�����i �����ng �����i ���b��c D��� c��ng X��� u���, ng�����i m�� 50 n��m sau khi b��c t��i m���t, ���� quay l���i th��m m��� ng�����i �����ng �����i m��i m��i d���ng l���i ��� nh���ng n��m 1941. Khi ���� ���b��c D��� ���� tr��� th��nh Ph�� T���ng Tham M��u Tr�����ng c���a Qu��n �����i nh��n d��n Vi���t Nam.
B�� n���i t��i k���, �����ch cho b�� n���i v��o l��m ���t��m l�� chi���n���, b�� t��i th���y b��c da b���c x����ng, �����y th����ng t��ch, ru���i nh���ng ��ua nhau r��c v��o c��c v���t th����ng, m���t m��i tai h��t m��u m���, r��ch n��t trong manh qu���n ����i, b���ng l��p v��o x����ng, b�� n���i t��i kh��c o�� l��n.
B�� n���i t��i h���i, sao con l���i n��i ng���ng?
V�� hai h��m tr�����c con ���� c���n l�����i l���y m��u v���t c��c kh���u hi���u l��n t�����ng nh�� t�� ��������ng c���ng s���n ����ng D����ng mu��n n��m���.
B�� n���i t��i k��u l��n, con ��i con.
B��c t��i n��i, m��� c��� tin l�� r���i ����y, c��� ����� s��� m���c l��n kh���p c��� n�����c.
Sau 47 ng��y tuy���t th���c, b��c t��i ki���t s���c ch���t.
B�� n���i t��i ch���y �����n tr�����c c���ng tr��� s��� m���t th��m Ph��p ��� H���i D����ng, �����m tay v��o c���a r���m r���m, tr��� x��c con t��i cho t��i, ng�����i ���� ch���t r���i, ch��ng m��y gi��� l��m g��.
N�����c m���t b�� n���i t��i �����t �����m v���t ��o m���i ����� m���c v��o th��m t��.
V��� sau n��y, nh���c s�� ����� Nhu���n c�� cho bi���t, khi nghe tin H���ng Quang ch���t, nh���c s�� ��ang b��� giam ��� nh�� t�� S��n La, c���m x��c h��o h��ng x��t th����ng tr�����c s��� hy sinh n��y ���� tr��� th��nh m���t trong nh���ng c���m x��c ����� sau n��y ��ng vi���t n��n b���n nh���c ���Chi��u h���n T��� S�����.
Bao n��m nay m���i l���n nghe th���y giai ��i���u ���Chi��u h���n t��� s�����, cho d�� ��� b���t c��� ����u, t��i ch��� th���y nh��� b��c t��i. M���t ng�����i cao l���n v�� t��i hoa, ch���t n��m 23 tu���i.
Th���t ti���c, sau n��y nh���ng �����ng ch�� m���t th���i c���a b��c t��i ���� t���ng h���p l���i ph�� ph��n, cho r���ng b��c t��i ch���t l�� v����� c���n l�����i ch��� kh��ng ph���i v�� tuy���t th���c, m�� c���n l�����i ����� ch���t cho nhanh, t���c l�� tr���n ����n roi nh���c h��nh, l�� h��n nh��t, t���c l�� kh��ng ch���u gi��� g��n th��n th��� ����� s���ng ti���p m�� ph���c v��� c��ch m���ng. H��� g���ch t��n b��c t��i ra kh���i m���t �������ng ph��� ��� H�� N���i (gi��� ���� �����i t��n ph��� H���ng Quang th��nh t��n ph��� Ho�� Nhai). R���t ti���c trong H���i k�� c���a ����� Nhu���n c��ng ���� ghi l���i theo ���d�� lu���n��� ����, ch��� kh��ng theo s��� th���t.
B��� t��i k���, n��m 1941 m���t chi���c xe ng���a ch��� quan t��i, c�� v���n v���n m���t v��ng hoa tr���ng s�� s��i ��i t��� nh�� t�� H���i D����ng ra, theo sau l�� m���t b�� gi�� v�� hai c�� con g��i. Con ng���a c��i �����u k��o c��� xe ��i qua nhi���u ph��� ��� th��� x�� H���i D����ng, d��n ch��ng s��� kh��ng d��m ra xem. H��� ch��� d��m �����ng d��m ra t��� sau m��nh c���a ����m tang c���a m���t nh��n v���t X��� u��� B���c K���.
L�� th�� t���m bi���t m��� c���a b��c t��i, r���t l��u sau n��y, b�� n���i t��i m���i nh���n �������c.
Kh��ng hi���u v�� sao ng�����i v��� h��n th�� c���a b��c t��i ch��a m���t l���n n��o hi���n di���n trong �����i s���ng gia t���c t��i. B�� v��� con nh�� �����a ch���, d�� c��ng y��u n�����c nh��ng cho �����n l��c ch���t c��ng ch��a bao gi��� xu���t hi���n trong gia ����nh t��i. Ch��ng t��i ch��� nh���c �����n m���i t��nh �����u c���a b��c t��i, ru���t th���t y��u th����ng b�� gi�� ch��a bao gi��� ru���t th���t nh��ng c��n h��n c��� ru���t th���t V����ng Ki���u ��i Mai. C�� l��� m���i t��nh �����u s��u �����m kh��ng ch��� v�� t��nh y��u, c��n v�� ngh��a n���ng ��n s��u nh���ng l��c kh�� kh��n t�� ����y, b�� nh��� ch���ng ki���m lu���t s�� gi��p ng�����i y��u c��, nh���ng khi oan ���c nh���ng ng��y v��� vang.
T��i kh��ng bi���t b�� ��i Mai ���� bao gi��� �����t ch��n �����n ����i t�����ng ni���m b��c t��i ch��a, ���� �����n x�� H���ng Quang ch��a, ���� ��i tr��n �����i l��� H���ng Quang ch��a, ���� b�����c ch��n v��o tr�����ng Trung h���c mang t��n H���ng Quang ch��a. T��i ch��� bi���t ���� c�� nh���ng n��n h����ng nh���ng h��m 29 T���t.
Ch��� c��n l���i nh���ng n��n h����ng ���y, c��ng nh���ng d��ng th�� c���a b���n t�� H���i D����ng vi���ng s��� hy sinh c���a b��c khi ���y, l�� c��n chung thu��� v���i linh h���n b��c t��i:
���Ch���t ��i nh���c nh��� bao l��ng
��em son s���t ���y nhu���m h���ng giang san���
(Tr��ch “����n ��ng kh��ng �����c Trang H���” – t���n v��n Trang H���, NXB V��n H���c 2012)
P/S: Hi���n nay b��c H���ng Quang ���� �������c �����t t��n cho 1 �������ng ph��� t���i qu���n Ho��ng Mai – H�� N���i, 1 x�� ��� ���ng H��a- H�� T��y, 1 �����i l��� ��� H���i D����ng, 1 tr�����ng THPT ��� H���i D����ng, 1 x�� ��� huy���n Thanh Mi���n – H���i D����ng, 1 tr�����ng THCS ��� H���i D����ng v�� d���ng ����i t�����ng ni���m li���t s�� H���ng Quang c��ng t�����ng t�����ng ni���m ��� nhi���u n��i.
Filed under: t���p b��t
Trang Hạ's Blog
- Trang Hạ's profile
- 33 followers

