Hande

“Voy gülümsedi. "İşte bu fena. Ne zaman birisi belirli bir alanda tam bilgi sahibi olmadığını belirterek konuya girse, arkasından o konuda çok açık bir biçimde fikrini belirtecek demektir.”
― Isaac Asimov, The End of Eternity

“Edebiyat türlerde değil kitaplarda, kitaplarda değil metinlerde, metinlerde değil cümlelerde, cümlelerde bile değil, cümlelerin içindeki ufacık sözcük ve imge oyunları-açılımlarındadır. Edebiyatın bu türden olanını, onun güzelliğini okurların büyük bölümü, hatta etrafınca kitapkurdu olarak tanınan, dış bir bakışla iyi okur olarak tanımlanabilecek pek çok insan bilmez. Öyle ki bilenlerle bilmeyenler arasındaki "iyi metin" tanımı arasında bile aşılmaz bir uçurum vardır. Ben hayatımda hiç "mükemmel", "harika" bir kitap okumadım. Samimimiym. Okuduğum kitapların pek azını okuduğuma pişman olmadım ama yine samimiyim, hayatımda kimseye şöyle gönül rahatlığıyla kitap tavsiye edemedim, böylece tavsiye edebileceğim bir kitap hiç olmadı. Calvino'nun Palomar'ının, Cortazar'ın Seksek'inin bir cümlesinde mesela, öyle bir şey buldum ki, bulduğum şey benim için, hayatım için, sıradan bir Türk erkeğinin Porsche, sıradan bir Türk kızının uzun boylu, holding sahibi erkeğe erişmesiyle aynı değerdeydi. Ama Palomar'ı, Seksek'i bile, entelektüel sınıfına rahatlıkla konulabilecekler dahil kimseye "alın okuyun ya, süper kitap" diye tavsiye edemedim. Hakan Günday bir söyleşisinde "ben romanlarda sadece o tek cümleyi arıyorum" gibi bir şey demişti. Enis Batur, "dilin içine, dilin o iç dünyasına girmeden kitap okuduğunu sanıyorum" gibi bir şey. Onlara acıma kısmı hariç katılıyorum. Çünkü ben bulunması, onunla tatmin olunması en zor şeyi aradığım için, tek kusurum mükemmeliyetçiliğim demek gibi salak bir iç döküşe de benzemesin söyleyeceğim, kendime acıyorum. Hayatta insanı en çok belli sebep sonuç ilişkileriyle elde edilemeyecek kazanımların peşine düşmek zorluyor belki. En azından bazı insanları. Ve belli sebep sonuç ilişkileriyle elde edilebilecek kazanımlar elde edilemediğinde aldırış etmeyen, öylece mutlu ve huzurlu yaşayabilen milyarlarca insanın yanında çok azı (içlerinde olmayı umsam mı, ummasam mı?) kendi belirsiz arayışlarıyışla çok yoruluyor. Özgün biçimde çok. Yabana atmayalım, bu ikinci türdeki insanların ellerine bazen, aradıklarının nüvelerine rastladıkları o evreka anlarında, şimdiye dek tarihin tanımlayamadığı öyle tatlı bir duygu, öyle tatlı bir ürpertiyle geçiyor ki bu da yetiyor pek şeye. Sonra işte, arayış devam ediyor. Bana bu ürpertiyi geçiren yazarların, kitapların, paragrafların listesini biri sorsa, belirttim, bunu söyleyemem. Ama şunu söyleyebilirim; bir kadının bir erkek olarak doğmasıyla bir hamamböceği, bir ceylan olarak doğması arasında var oluşun tekliği, tekilliği ve determinist kesinliği bakımından eşit oranda fark vardır. Hatta bir el bezi, makine somunu olarak var olmasıyla arasında. Bu yüzden, edebiyat dünyasının nicelikçe yüzde 99'unu oluşturan yazarlar ve metinlerle Calvino, Cortazar, Borges, Faulkner veya Dante arasında böyle bir fark vardır. Sorgulamayı, onları piyasa vs. diye eleştirmeyi bırakmalı, birincilerin ikinciler gibi yazması için gerekenle, okuma yazma bilmeyen bir kuğunun yazması için gereken hemen hemen aynıdır. Ama işte, bazen bir metinde, bir cümlede, bir sözde, kuğunun da diğerlerinin yaptığı görülüyor. Görülmüştür. Onlara zaman, hayattan çok daha fazla zaman ayırmak koşuluyla tabii. Bu da tabii, bazen muhafazakar, has okurlukla geniş okurluk arasındaki erkeklikle somunluk arasında uzanan çizgileri muğlaklaştırıyor. Bu da yazımın ve benim devrelerimin yandığı nokta oluyor sanırım. Işık fazla bile çıkıştı. İşte acınası zavallıya bir arayış konusu daha...”
― Erdinç Burkay

“Ben de onun gibi bakıp gülümseyebileyim, oturup yürüyebileyim isterdim, öylesine özgür, öylesine saygıdeğer, öylesine gizli, öylesine açıkyürekli, öylesine çocuksu ve gizemli. Doğrusu ancak Ben'in özüne girebilmiş biri böyle bakar ve yürür. Ben de kendi Ben'imin özüne girmeye çalışacağım.”
― Hermann Hesse, Siddhartha

“daha korkunç şeyler bildim çünkü
delilik gibi...
deliliğin ülkesinde bilekler kesilmez.”
― Lale Müldür