Khatuna

“ზოოპარკში ყოფნა ყოველთვის სევდასა მგვრის, მეცოდება გალიაში ჩამწყვდეული ცხოველები და ფრინველები - ლომები, ვეფხვები, არწივები... ასე მგონია, რომ ამაში არის რაღაც დამამცირებელი თვითონ ადამიანისათვის, უაზრობაც... ზოოპარკი ციხესა ჰგავს. ადამიანებმა იციან რატომ სვამენ მათ ციხეშ. ცხოველებმა? ჩვენ კი იმის ნაცვლად, რომ ფიქრით მაინც გავყვეთ თავისუფლებით გალაღებულ ლომებსა და ვეფხვებს ჯუნგლებში ან არწივთა ნავარდს შევავლოთ თვალი, კუთხეში მოკუნტული ლომების წირპლიანი თვალებისა და არწივების ჩამოყრილი ფრთების ცქერით ვტკბებით.
რა საინტერესოა ამ საცოდაობის ყურება?!”
― მიხეილ კვესელავა, ას ერგასის დღე წიგნი II

“- ბევრი რამ თვით თქვენზე, გერმანელ ინტელიგენციაზეა დამოკიდებული, - ჩაერია ისევ კომენდანტი.
- ჩვენ რა უნდა გავაკეთოთ? - იკითხა გერჰარტმა.
- ხალხი უნდა გამსჭვალოთ დემოკრატიული სულისკვეთებით, - აუხსნა კომენდანტმა. გერჰარტი გაფიცხდა:
- რამდენჯერ შეიზლება ამ უბედური ხალხის გამსჭვალვა?
სტუმრებში შეშფოთებამ იმატა. პროფესორებმა ერთმანეთს გადახედეს და მაშინვე გასწორდნენ. ის ჩია ბერიკაცი ისევ თავისთვის ბოლავდა. მხოლოდ რექტორი ცდილობდა საქმის მოგვარებას:
- რას გულისხმობთ, კოლეგა? - შეეკითხა იგი გერჰარტს, რომელიც არ დაიბნა და სხაპასხუპით მიაყარა.
- რას ვგულისხმობ და... ჯერ, ბატონო, ჰუმანიზმით განმსჭვალეთ ხალხი, მერე - მილიტარიზმით, 1918-ში - რევოლუციით, შემდწგ 15 წელიწადი ვერსალით მსჭვალავდიტ, თორმეტი წელიწადი - ბერჰტესგადენით, ახლა - პოტსდამით. მერე? მერე რითი ინებებთ კიდევ ამ საცოდავი გერმანელების განმსჭვალვას? ხომ ხედავთ, რომ ამდენი "გამსჭვალვის" შემდეგ წინ ცხედარი გისვენიათ?!”
― მიხეილ კვესელავა, ას ერგასის დღე წიგნი III

“მე, სულელმა, მაშინ რა ვიცოდი, რომ ამგვარი მწუხარების მიზეზი სიტყვებით არ გამოიხატება. სადღაც უსიამოვნო გრძნობა ამოძრავდება, გულს სევდა შემოაწვება და ცრემლად მოადგება თვალებს...”
― მიხეილ კვესელავა, ას ერგასის დღე წიგნი III

“მმე ისიც მიკვირდა, უზომოდ როგორ ეძალებოდა საჭმელს. რომ მიგეშვათ, ჩვენში ნათქვამისა არ იყოს, მუცელს თავზე ჩამოიცვამდა, მაგრამ უცებ გაჩერდებოდა, სახე გაუშეშდებოდა და ყელშ გაჩხერილ ლუკმას ებრძოდა. მერე ჩუმად ადგებოდა, კუპეში შევიდოდა და იქიდან ერთხანს მოისმოდა ხრინწიანი ხველება.
თქმა არ უნდა, ასეთ დროს შიმშლით დაღუპული შვილი აგონდებოდა.”
― მიხეილ კვესელავა, ას ერგასის დღე წიგნი III