Status Updates From رست‌خیز (کآشوب, #2)

به صداها محتاجم. گوشه‌گوشه‌ی حرم‌ها راه می‌روم که صداها را بشنوم. زیارتم را زیر باب‌الرأس می‌خوانم که صدای وداع آخر مردم را بشنوم. بین‌الحرمین راه می‌روم که اولین سلام‌ها را بشنوم. نزدیک ضریح نمی‌روم و از همان دور، به مواجهه‌ی نزدیکِ آدم‌ها با امام خیره می‌شوم. دقت می‌کنم به رسم عرب‌ها وقت ورود به حرم که دق‌الباب می‌کنند. دقت می‌کنم به صدای زنی که پشت سرم در ورودی حرم امیرالمؤمنین می‌گوید «عزیزی! یا علی! سلام علیک!»

تعزیه‌ی عاشورا هم انگار ساختاری فراکتالی دارد. شبیه‌خوان‌ها می‌خواهند خودشان را همانند واقعه‌ی اصلی کنند و تماشاچی‌ها می‌خواهند به شبیه‌خوان‌ها و نفس‌هایشان وصل شوند و این زنجیره همین‌طور برود تا برسد به سال ۶۱ قمری. می‌خواهند بر زمان غلبه کنند و از جاودانگی بهره ببرند...

با این هیئت سینه‌زنی می‌کردیم و با دسته می‌رفتیم توی خیابان. چه شعرهایی! شعرهای حماسی، سیاسی، عرفانی. فقط هم سینه‌زنی. نه طبلی، نه سنجی، نه زنجیری. راه می‌رفتیم در خیابان و همه‌ی ماشین‌ها برایمان می‌ایستادند و آدم‌ها نگاه‌مان می‌کردند. عزای این هیئت، عزای امروز بود. شعار داشت: مرگ بر هرچه تعلق! مرگ بر دنیایی که برابر حسین (ع) در می‌آید! هیئتِ تازه، مفهومی پیدا کرده بود که زمان حسین و اکنون را به هم پیوند می‌داد...

در لحظه دانستم که اشک، مقام دارد. زیارت، مقام دارد. مقام غربت، مقام اسارت، مقام انتظار.
جمعیت کم‌کم متفرق شد. میان کوچه فقط من ماندم و مقام مضطر پای تل زینبیه...

این را اولین بار، با خواندن روایت طبری از عاشورا دیدم. بدون مخلفات، بدون مقدمه و مؤخره، بدون هیچ پوشش یا پرده یا حفاظی، تو در معرض اصل و هسته‌ی هر آنچه می‌دانی یا می‌شناسی یا زیسته‌ای قرار می‌گیری. در معرض خود اندوه، خود وفاداری، خود برادری، خود مهر مادری و ستایش پدری، خود زن و خود عشق و باز خود اندوه. همه چیز تکان‌دهنده و مرعوب‌کننده است بیشتر، تا گزارش دهنده یا حتی آموزنده. و هسته‌اش از اندوه است.