پرهام نکوطلبان’s Reviews > روحانی و شاه: گزارش یک شاهد عینی از انقلاب ایران > Status Update

امشب به مقابله‌ی کتاب با نسخه‌ی اصلی و پیدا کردن سانسورها گذشت‌. از «جنده» خطاب کردن فرح پهلوی و قافیه‌کردنش با «چنده» تا خواب آیت‌الله قمی درباره‌ی پارچه‌های طلا و نقره‌ی حرم امام رضا که تو خواب، امام رضا بهش گفته بود چرا دارین تنها کشور شیعه و تنها پادشاه شیعه رو تضعیف می‌کنین و اونم این خوابو تعریف کرده بود و خبرش پیچیده بود :))))))) بامزه بود. آمریکایی‌ها هم فرط‌فرط دارن کشورو ترک می‌کنن 😬

تا پایان عاشورای سال ۵۷ و تظاهرات عظیمی که تاسوعا و عاشورا برپا می‌شه و به نوعی قدرت‌نمایی مذهبی‌ها در سامان‌دهی تظاهرات رو نشون می‌ده خوندم. پیش‌بینی دزموند هارنی از سرنوشتی که در انتظار چپ‌ها و هویداست واقعاً جالب و به واقعیت نزدیک بود. درباره‌ی خصلت تغییرناپذیر ایرانیان و این‌که منتظر منجی هستند هم صحبت می‌کنه. یه جا هم می‌خواد بگه یکی بیشتر از همه شاه رو فریب داد و سرپوش گذاشت که ازش به دلایل قانونی اسم نمی‌بره

مشاهدات هارنی از وضعیت اون دوران واقعاً خوندنی و جذابه‌. مذهب شیعه و ایام محرم رو جالب توصیف می‌کنه، معتقده اون فهرستی که از خارج‌کنندگان ارز از کشور منتشر شده چرند و چرته و بازم تو این بخش از یادداشت‌هاش اشاره می‌کنه به این‌که چطوری ایرانیا با توهم توطئه دست انگلستان رو پشت همه‌ی این ناآرامی‌های اخیر می‌بینن.

چقدر تلخ و غم‌انگیزه. چقدر خوندنی و هیجان‌انگیزه. تا اینجا اون فهرست معروف افرادی که از کشور ارز خارج کرده‌ن منتشر شده و فهمیدم که کلوپی داشتیم به نام کلوپ فرانسه (فرانسوی‌ها؟) در خیابان فیشرآباد (قرنی الان) که محل گردهمایی و معاشرت اجتماعی عده‌ای بوده. داریم می‌رسیم به محرم اون سال و کل کشور تدریجاً در حال فروپاشیه. تئوری توطئه‌ی «کار کار انگلیسی‌هاست» هم به‌خاطر اخبار رادیو بی‌بی‌سی همچنان می‌تازونه.

رسیدیم به یکم آذر ماه و آخرین یادداشتی که از هارنی خوندم این بود که عید غدیر سال ۵۷ رفته بود پیک‌نیک با دوستاش و شراب و ماهی‌دودی خورده بودن و میون برف‌ها و تو ارتفاعات خبری از تظاهرات نبود =))) دولت نظامی ازهاری تو این مقطع سر کاره و اعتصابات هنوز به‌راهه، چک‌ها نقد نمی‌شن، دادگستری اعتصاب کرده و شرکت نفت و پالایشگاه‌ها به‌زور سرپان. جالبه که نظامی‌ها یا حکومتی‌ها حتی در اون وضعیت بازم سعی می‌کردن مردمو گول بزنن.

واقعاً خوندن حوادث روزهای منتهی به انقلاب ۵۷، اونم به‌صورت گزارش روزبه‌روز و واقعه به واقعه جالبه و هیجان‌انگیز و البته آدم رو سرشار از تأسف و ناامیدی می‌کنه. من درباره‌ی آتش‌سوزی سفارت بریتانیا و این‌که صحبت از این بوده کار عوامل ارتش یا شاه بوده باشه چیزی نشنیده بودم تاحالا. این بیم‌وامید نویسنده در شرح وقایع و تعجبش در برخورد با کارهای ایرانیا هنگام انقلاب خیلی جالبه :))))

هارنی واقعاً به نکات جالبی اشاره می‌کنه؛ از نبود پلیس ضدشورش بعداز این‌همه سال و حضور نیروی نظامی تو خیابون که تنش رو تشدید می‌کنه تا شخصیت دوگانه‌ی شاه، خشک و بدون طنز در داخل و گرم و صمیمی و قابل دسترس در مقابل خبرنگارای خارجی. جزئیات رو بادقت ثبت کرده و اظهارنظرهاش جالبن. مدام نگران آینده‌س و وضع ایرانو با کشورهای دیگه مثل پرتغال، اسپانیا و یونان مقایسه می‌کنه. پانوشت‌های کتاب هم واقعاً آگاهی‌بخشن.

کتاب جدیدی که پیرامون انقلاب ۵۷ شروع کرده‌م. خوندم و خوندم تا رسیدم به مهر ۵۷ و خوندن این روایات و یادداشت‌ها از چشم یه ناظر غربی که تا حد زیادی با ایران و فرهنگ ایرانی آشناست خیلی جالبه =)