Shahriyâr Abdevali’s Reviews > منطق و عرفان > Status Update

«اعتقاد به واقعیتی، غیر از آنچه بر حواس ما ظاهر می‌شود، در بعضی از احوال روحی پدید می‌آید و این احوال، سرچشمهٔ بیشتر عرفانیات و بیشتر مطالب مابعدالطبیعی است. مادام که چنین حالی هست، نیازی به منطق احساس نمی‌شود و به همین جهت، عرفای تمام عیار منطق به کار نمی‌برد؛ بلکه حاصل سیروسلوک خود را نقداً بیان می‌کنند؛ اما…» (ادامه در کامنت ↓).

«درست است که شهود، همراه یقینی است که در عقل نیست و در لحظهٔ شهود، شک در حقیقت آن، تقریباً محال است؛ اما اگر بر اثر تحقیق معلوم شد که قوهٔ شهود هم، دست‌کم به اندازهٔ عقل در معرض خطاست، یقین ذهنی قوی‌تر آن، عیب آن خواهد شد؛ یعنی آن را فریبنده‌تر خواهد ساخت.»

(ادامه در کامنت ↓↓↓).

«اگر با برگسون موافقت کنیم که تکامل، بدان‌سان که داروین می‌گوید، واقع شده است، نه‌تنها عقل، بلکه همهٔ قوای ما، در زیر فشار نیازهای عملی پدید آمده‌اند.»

برگسون [در تعریف دانش شهودی] می‌گوید: «آن نوع همدلی عقلانی است که از طریق آن، انسان خود را درون چیز جای می‌دهد تا با آنچه در آن چیز، منحصربه‌فرد و لذا تبیین نشدنی است، همراه شود.» و برای مثال شناسایی خویشتن را نام می‌برد: «دست‌کم، واقعیتی هست که آن را از درون دریافت می‌کنیم و از راه شهود، نه به محض تحلیل و آن، شخصیت خود ماست در جریان زمان؛ نفس ما که می‌ماند.»